فقدان راهکار از سوی دولت و نگاه سنتی مردم وضعیت حدود سه میلیون معلول ساکن افغانستان را دشوارتر ساخته است

اشرف فروغ، جوان فعال و معلول ساکن کابل امروز پنجشنبه سوم دسامبر، در یک گفت‌وگوی ویژه با بخش فارسی رادیوی بین‌المللی فرانسه به مناسبت «روز بین‌المللی معلولین»، وضعیت افراد دارای معلولیت در افغانستان را دشوار و اسفناک عنوان می‌کند. وی می‌گوید که عدم برنامه و راهکار سازنده از سوی دولت، ذهنیت منفی و نگاه سنتی مردم، بار سنگین معلولین ساکن افغانستان را سنگین‌تر ساخته است. 

با اینکه ایجاد رفاه و دسترسی به امکاناتی از قبیل تحصیل و کار برای معلولین به عنوان یک دغدغه عمومی دولت‌های جهان به شمار می‌رود اما، اشرف فروغ تاکید می‌کند که دولت افغانستان تاکنون هیچ راهکار بلند مدتی را برای رویارویی با مشکلاتی که معلولین در این کشور با آن روبرو هستند، در پیش نگرفته است.

هرچند آمار دقیقی در خصوص شمار کل معلولین افغانستان در دسترس نیست اما، اشرف فروغ که یکی از کارمندان «کمیته بین‌المللی صلیب سرخ» در کابل است می‌گوید احتمال می‌رود حدود سه میلیون نفر، ۱۰ درصد از جمعیت ۳۰ میلیونی این کشور، به دلیل پیامد‌های ناشی از جنگ و یا دیگر مشکلات دچار معلولیت باشند. 

«وزارت امور شهدا و معلولین» دولت افغانستان تنها به افرادی که به دلیل جنگ دچار معلولیت شده اند، ماهیانه حقوق اندکی پرداخت می‌کند. معلولین غیر جنگی در افغانستان از هیچگونه حمایت و پشتیبانی مالی و اجتماعی برخوردار نیستند.         

اشرف فروغ اضافه می‌کند که هرچند افغانستان کشوری در حال بازسازی است اما، دولت هیچ راهکاری را برای دسترسی معلولین به مدارس، دانشگاه‌ها و حتی امکان عمومی در پیش نگرفته است. وی تاکید می‌کند که به خاطر نبود تجهیراتی از قبیل رمپ یا شیب‌راهه، افراد معلول در افغانستان حتی نمی‌توانند به تنهایی وارد چنین اماکنی شوند.

شمار اندکی از معلولین در افغانستان مانند اشرف فروغ با حمایت خانواده و کمک نهاد های بین المللی که از طریق «صنف/کلاس‌های خانگی» زمینه تحصیل معلولان را فراهم می سازند، موفق می شودند درس بخوانند. به عبارت دیگر، اکثر معلولین ساکن افغانستان از حق تحصیل محروم هستند.   

نداشتن شغل و درآمد مشکل دیگری است که اغلب معلولین در افغانستان با آن روبرو هستند و اشرف فروغ به آن شاره می‌کند. هر چند «وزارت امور شهدا و معلولین» ادارات دولتی را موظف است ساخته تا سه درصد از کارمندان خود را از میان افراد معلول انتخاب کنند اما، اشرف فروغ  می‌گوید که هم ادارات دولتی و هم بخش‌های خصوصی از استخدام افراد دارای معلولیت خودداری می‌کنند.  

اشرف فروغ همچنین تاکید می‌کند که دولت افغانستان می‌تواند دفتر «کمیته بین‌المللی صلیب سرخ» در این کشور را الگو قرار دهد و با باور بر توانایی‌های افراد معلول، در راستای «تبعیض مثبت» و اشتغال‌زایی برای آن‌ها گام بردارد. گفتنی است که تمامی کارمندان این نهاد بین‌المللی در افغانستان افراد معلول هستند.  

ذهنیت منفی و نگاه سنتی مردم افغانستان، یکی دیگر از مشکلاتی است که زندگی تمامی معلولین بویژه زندگی دختران را در این کشور تحت تاثیر قرار داده و بار سنگین این معلولیت را دوبرابر ساخته است. اشرف فروغ به موضوع ازدواج اشاره می‌کند و می‌گوید مردان افغان حاضر به تشکیل خانواده حتی با بانوان تحصیل‌کرده‌ای که معلولیت دارند، نیستند. در جامعه سنتی افغانستان، دختران معلول پس از مرگ پدر و ازدواج برادر، محکوم به تنهایی می‌شوند.

اشرف فروغ که خود در رشته زبان و ادبیات انگلیسی در دانشگاه کابل درس می‌خواند، می‌نویسد و کار می‌کند، امیدوار است اتخاذ برنامه‌های طولانی مدت از سوی دولت و آگاه ساختن مردم از طریق برنامه‌های فرهنگی به بهبود زندگی معلولین در افغانستان کمک کند. وی تاکید می‌کند که نهادهای بین المللی نمی‌توانند مسئولیت رسیدگی به تمامی مشکلات معلولان را بر عهده گیرند و رسیدگی به این امر وظیفه دولت و مردم افغانستان است. 

علاه بر تحصیل در دانشگاه و کار در «کمیته بین‌المللی صلیب سرخ»، اشرف فروغ یک رمان با عنوان «سگ ها می‌جنگند» را نیز نوشته است.