بعد از سالها انتظار، ایران به عنوان عضو رسمی سازمان همکاری شانگهای پذیرفته شد
: منتشر شده در
بعد از پانزده سال حضور به عنوان "عضو ناظر"، سرانجام جمهوری اسلامی ایران به عضویت کامل سازمان همکاری شانگهای درآمد. این عضویت در عین حال تأییدی بر چرخش کامل سیاست خارجی ایران به سوی شرق است. ابراهیم رئیسی، در نخستین سفر خارجی خود به عنوان رئیس جمهوری به پایتخت تاجیکستان رفته تا در اجلاس سازمان شانگهای حضور یابد.
روز جمعه ۲۶ شهریور، طی بیست‌ویکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای، عضویت کامل و دائمی ایران در این سازمان اعلام شد. ایران تاکنون به عنوان عضو ناظر در این سازمان حضور داشت.
ابراهیم رئیسی که برای شرکت در اجلاس به شهر دوشنبه رفته، در سخنان خود از تمامی اعضاء "برای عضویت دائمی ایران اسلامی صمیمانه تشکر" کرد.
رئیسی همچنین با تشکر از امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان و میزبان اجلاس، گفت: "آسیا مهد تمدن بشری است و قلب تپندۀ آن در چین، هند، تاجیکستان و ایران فرهنگ‌ساز بوده است"... این در حالی است که ستون اصلی سازمان همکاری شانگهای بر محور روسیه – چین بنا شده است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر أمور خارجۀ جمهوری اسلامی در توئیتر نوشت: "با کمال خرسندی اکنون سند عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای در شهر دوشنبه با حضور رییس جمهوری به تأیید سران رسید".
به نوشتۀ وی "عضویت راهبردی ایران" تأثیر مهمی بر روند همکاری‌های ایران "در راستای سیاست همسایگی و آسیا محور" دارد.
نارندرا مودی نخست وزیر هند نیز عضویت ایران را تبریک گفت.
درخواست قدیمی تهران
به نوشتۀ خبرگزاری ایرنا، "حدود ۱۵ سال بود که ایران به عنوان ناظر در این سازمان حضور داشت، اما عضویت دائم آن تا به حال به رغم درخواست رسمی میسر نشده بود".
درخواست عضویت رسمی ایران در زمان ریاست جمهوری حسن روحانی نیز مطرح شد اما مورد قبول قرار نگرفت. به نظر می‌رسد که اینک خیال مسکو و پکن بابت سیاست "نگاه به شرق" تهران کاملاً راحت و مطمئن شده است.
عضویت ایران با تأیید و تمایل مسکو و پکن قطعیت یافته. ولادیمیر پوتین که از راه دور در اجلاس سخنرانی کرد، همکاری ایران را مهم دانست و گفت که روسیه از عضویت کامل ایران در سازمان حمایت می‌کند.
بیست ویکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای از روز جمعه با شرکت سران ۱۲ کشور در شهر دوشنبه، پایتحت تاجیکستان، آغاز شد.
سران سیاسی ایران، تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان، بلاروس، پاکستان، ترکمنستان و ازبکستان در شهر دوشنبه حضور می‌یابند و رهبران روسیه، چین، هند و مغولستان به صورت مجازی در نشست شرکت می‌کنند. از این میان، مغولستان، بلاروس و پاکستان فعلاً عضو ناظر هستند.
سازمان همکاری شانگهای: محور مسکو - پکن
در سال ۱۹۹۶، گروه "شانگهای ۵" برای مقابله با تهدیدهای امنیتی و تروریستی، با شرکت روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان تشکیل شد. سازمان کنونی، ادامه و گسترش همان گروه قدیمی است که به تدریج اعضای دیگری را پذیرفت. فکر و ابتکار اولیه برای ایجاد این گروه از سوی مسکو مطرح شد.
تقریباً بلافاصله بعد از فروپاشی شوروی، مسکو لزوم گسترش همکاری با چین را متوجه شده بود. در سال ۱۹۹۶، حتی قبل از ریاست جمهوری پوتین، بوریس یلتسین چند قرارداد همکاری استراتژیک با چینی‌ها امضا کرد. بدین ترتیب مسکو و پکن راهی یافتند تا اختلافات مرزی خود را با گفتگو حل کنند و از تداخل تنش‌زای حوزه‌های نفوذ خود در آسیای مرکزی پرهیز نمایند.
خبرگزاری ایرنا می‌نویسد: "سازمان همکاری شانگهای نمادی از زنجیرۀ همگرایی منطقه‌ای در آسیا به شمار می‌رود که بدون عضویت دائم ایران، حلقه‌های آن کامل نمی‌شد"... این خبرگزاری، عضویت ایران را "یک بازی برد- برد" می‌داند و تصور می‌کند که سیاست ضدآمریکایی ایران دستاورد مهمی برای سازمان است: "یکی از مبانی اصلی شکل‌گیری پیمان شانگهای مبارزه با هژمونی آمریکا است که از این نظر نیز عضویت ایران می‌تواند در راستای تقویت بنیان ضد هژمونیک این سازمان باشد"...
ابراهیم رئیسی نیز در سخنرانی خود ابراز امیدواری کرد که عضویت ایران در سازمان، مبارزه با اپیدمی کووید ۱۹ و تحریم‌های آمریکا را تسهیل نماید.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید