برندگان جوائز نوبل فیزیک و شیمی برای پژوهش در بارۀ آنزیمها و ابزارهای لیزری + صدا
جایزۀ نوبل شیمی روز چهارشنبه ٣ اکتبر به دو پژوهشگر آمریکائی، خانم فرانسِس اچ آرنولد* و جورج پی اسمیث* و یک پژوهشگر بریتانیائی، گریگوری پی وینتر* اعطاء شد. روز پیش از آن جایزۀ نوبل فیزیک به سه دانشمند، آمریکائی، فرانسوی و کانادائی اهدا شده بود.
: منتشر شده در
جایزۀ نوبل شیمی، تحقیقات و یافتههای سه دانشمند برجستهای را که در بارۀ «تولید هدایت شدۀ آنزیمها» به دستاوردهای پراهمیتی انجامیده است، مورد تجلیل قرار میدهد. یافتههای آنها بر اساس ارزیابی کمیتۀ نوبل، به حل برخی اختلالات شیمیائی بدن انسان کمک بسیار میکند. آنان گفتهاند که در این زمینه از چگونگی تکامل زیستی و اصول تغییرات ژنتیکی و انتخاب طبیعی الهام گرفته و همان اصول را در تحقیقات خود بکار بستهاند.
فرانسس اَرنولد، بر پایۀ تصمیم کمیتۀ نوبل نیمی از ٩ میلیون کرون سوئد (٨٧٠٠٠٠ یورو) را دریافت میکند و نیم دیگر به نسبت مساوی میان جورج پی اسمیت و گریگوری پی وینتر تقسیم میشود. خانم فرانسس اَرنولد پنجمین زنی است که به دریافت نوبل شیمی نائل میشود. پژوهشهای وی در زمینۀ آنزیمها راههای تازهای در تولید مواد شیمیائی و محصولات داروئی کارآتر و موثرتر گشوده است.
جرج اسمیث، روشی کشف کرده است که با تزریق ویروسی به باکتریها، آنها را به ترشح برخی پروتئینها وادار میسازد. جرج وینتر نیز با استفاده از همین روش به تحول هدایت شده پادتنها (آنتی بادی) دست یافته بود که امکان تولید محصولات داروئی تازه را فراهم میکند.
یک روز پیش از این، سه شنبه ٢ اکتبر، جایزۀ نوبل فیزیک به سه پیشکسوت فناوری لیزری که، بگفتۀ کمیتۀ نوبل، کشفیات آنان گسترۀ دانش در این زمینه را وسعت بخشیده است، اهدا شد. کشفیات این سه تن، آرتور اشکین* از آمریکا، دونا استریکلند* از کانادا و ژرار مورو* از فرانسه، بگفتۀ کمیتۀ نوبل، به ساختن ابزارهای بسیار دقیق پیشرفته منجر شده است و حوزههای بیسابقهای را در پژوهشهای علمی و کارکردهای صنعتی و پزشکی گشوده است. دونا استریکلند در فرانسه شاگرد ژرار مورو بوده و با وی در پدیدآوردن ابزارهای دقیق تحقیقاتی همکاری نزدیک داشته است.
فیزیکدان فرانسوی «ژرار مورو» که مخترع فنّ تقویت لیرز موسوم به «سی پی ای» است در نخستین واکنش خود گفت «من از دریافت این جایزه بصورت مضاعف خوشوقتم، زیرا شاگرد من که برای او احترام بسیار قائلم نیز همزمان دریافت کنندۀ آنست». فنّ تقویت لیرز موسوم به «سی پی ای» ایجاد ریز تکانشهای بسیار قدرتمند را ممکن میکند و همین درهای گوناگونی را در استفاده از لیزر بویژه در پزشکی میگشاید.
ژرار مورو، در گفتگو با رادیوی ما موارد کاربرد اختراع خود را اینگونه برمیشمارد:
Son Gérard MOUROU, prix nobel de physique en persan
« در چشم پزشکی با استفاده از این فناوری، هزارها روش برای درمان قرنیّه و نیز آب مروارید ابداع شده است و میلیونها نفر هر سال از آن بهره میبرند. استفادۀ مهم دیگر در کلان طرحهاست. به عنوان مثال، با تولید اشعههای لیزری پرقدرت کوشش میکنیم خلاء را مورد مطالعه قرار دهیم. طبیعت خلاء، ترکیبات آن، تاثیرات متقابل آن با نور را مورد بررسی قرار میدهیم. این یک پژوهش و اقدام بنیادی و بسیار پراهمیت است. کارکردهای کلینیکی فراوانی نیز در آینده از آن حاصل خواهد شد که از جمله میتوان در تصویربرداری پزشکی نظیر پروتون درمانی استفاده کرد».
*Frances H. Arnold / George P. Smith/ Gregory P. Winter – Arthur Ashkin / Donna Strickland / Gérard Mourou
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید