ترکیه سیاست خود را در قبال داعش تغییر می‌دهد

از آغاز ماه ژوئیه/ ۹تیر، عملیات ضربتی پلیس ترکیه در شهرهای استانبول، قونیه، غازیان‌تپه (غازی‌عینتاب) و چند نقطۀ دیگر، همراه با پوشش گستردۀ رسانه‌ای اجرا شده است. علاوه بر این، چند واعظ مذهبی بازداشت و سایت‌های اینترنت نزدیک به داعش مسدود شده‌اند. تنها طی هفتۀ اخیر، ده‌ها نفر بازداشت و مقداری سلاح کشف و ضبط شده است.

 به گفتۀ یک دیپلمات غربی، این تغییر ناگهانی رفتار دولت ترکیه «حاکی از اینست که داعش، از نگاه آنکارا به یک خطر واقعی تبدیل شده است». او می‌افزاید: «ما از مدت‌ها پیش منتظر چنین تحولی بودیم».

ترکیه بارها متهم شده که مرزهای خود را برای عبور نیروهای اسلام‌گرا و ورود آنان به سوریه باز گذاشته است. کشورهای غربی رجب طیب اردوغان را به خاطر «تساهل» در قبال داعش سخت مورد انتقاد قرار داده‌اند.
دولت ترکیه هیچگاه این اتهامات و انتقادها را نپذیرفته، اما در عین حال این نخستین بار است که سخت‌گیری امنیتی دولت ترکیه، مستقیماً محافل «جهادی» را هدف قرار می‌دهد.

یکی از مقامات ترک که نامش منتشر نشده به خبرگزاری فرانسه گفت: «فقط با ضربه زدن به سلول‌های داعش می‌توان نتایج ملموس به دست آورد. اما این به معنای تغییر سیاست ترکیه نیست. عضویت ترکیه در ائتلاف ضد جهادیون تازگی ندارد».

کردها و مرزهای ترکیه

اما خبرگزاری فرانسه می‌نویسد که پیگیری و پیشرفت‌های نظامی نیروهای کرد و همچنین شدت گرفتن فعالیت‌ داعش در مرزهای ترکیه باعث شده که آنکارا در سیاست منطقه‌ای خود تجدید نظر کند.
سنان اولگن، کارشناس مرکز مطالعات بین‌المللی استانبول می‌گوید: «تا کنون، ترکیه تلاش می‌کرد تا از داعش برای کوبیدن بشار اسد و همچنین برای محدود کردن دامنۀ فعالیت کردها بهره‌برداری کند، اما اینک باید خود را با تحولات جدید منطقه‌ تطبیق دهد».
سنان اولگن می‌افزاید: «رهبران آنکارا دریافته‌اند که اگر در مقابله با جهادیون جدی نباشند، متحدان  بزرگ ترکیه در زمینه‌های دیگر از جمله مسئلۀ کردها، هیچ کمکی به آنان نخواهند کرد».

با اینهمه، هنوز کشورهای غربی چندان اعتمادی به اردوغان ندارند. خبرگزاری فرانسه به نقل از یک منبع آگاه غربی می‌نویسد: «اقدامات اخیر آنکارا را نمی‌توان تغییر اساسی سیاست‌های ترکیه دانست. بازداشت‌ها و فشارهایی که علیه محافل رادیکال اسلامی افزایش یافته، اقدامات جزیی است و تنها عناصر رده پایین را نشانه گرفته است».

هفتۀ گذشته یک هیئت بلندپایۀ آمریکایی، از جمله ژنرال جان آلن، هماهنگ‌کنندۀ ائتلاف ضد داعش، به آنکار رفته بود. ولی به گفتۀ ماکس آبراهامز پژوهشگر آمریکایی «واشنگتن از ترکیه دلسرد شده است.... تغییر سیاست آنکارا البته نکتۀ مثبتی است اما این تغییر کمی دیر صورت می‌گیرد و کافی نیست».