سیل‌های اخیر در ایران، ناتوانی و فقدان مدیریت کارآمد جمهوری اسلامی در حوزه آب را نمایان کرد
: منتشر شده در
گوش کنید - ۲۶:۰۰
بارندگی‌های شدید و گاه پی‌گیر که از آخرین روزهای اسفندماه در چند استان ایران آغاز شد، به تدریج به بسیاری از استان‌های کشور گسترش یافت و سیلاب‌های مخربی را پدید آورد که همه را غافلگیر کرد و ضمن خسارات بسیار زیاد مادی، دست کم ۴۵ نفر قربانی گرفت. بسیاری از کارشناسان می‌گویند که بارندگی‌های دوهفته اخیر، در آغاز و از نظر شدت و مقدار بارش، پدیده طبیعی کم سابقه‌ای بوده و حتی در برخی از استان‌های کشور کاملاً بی سابقه بوده است. درباره سیل کنونی در برخی از استان‌ها گزارش شده است که در ۴۸ ساعت به اندازه یک سال بارش میانگین منطقه، باران باریده است. "ناصر کرمی" اقلیم‌شناس مقیم نروژ، سیل "گلستان" را به عنوان یک پدیده با ماهیت اقلیمی می‌داند. با این وجود این موضوع در هیچ حالتی نمی‌تواند عدم آمادگی مسئولان کشور در همه رده‌های تصمیم‌گیری برای مقابله با این بحران را توجیه کند.
میزگرد رادیویی "زمینه‌ها و دیدگاه‌ها"، به موضوع مدیریت آب در ایران می‌پردازد.
آقایان رضا مرادی‌غیاث آبادی باستان شناس مقیم ایران و نیک‌آهنگ کوثر، روزنامه‌نگار در حوزه آب، میهمانان این میز گرد رادیویی هستند.
ناصر کرمی درباره سیل "گلستان" می گوید: «سیل "گلستان"، یک سختار (اکستریم) اقلیمی است؛ بدین معنی که پدیده‌ای غیرنرمال و اتفاقی است، از آن جهت که نشانه‌ای از تکرار منظم و دوره‌ای وقوع آن وجود ندارد. یک بار در سال ۱۳۳۶ بارشی نزدیک به این مقدار در منطقه رخ داده است. در دوره‌های تاریخی البته نشانه‌های وقوع سیل‌های شدید در منطقه وجود دارد؛ اما آنچه که در دوره مدرن رسماً روی کاغذ ثبت شده، سیل اخیر را یک رخداد بی‌همتا نشان می‌دهد».
حتی اگر منشا سیل‌هایی اخیر را تغییرات اقلیمی بدانیم، این موضوع به هیچ وجه نمی‌تواند بهانه‌ای به دست مسئولان جمهوری اسلامی در تمامی رده‌ها بدهد که در زمینه مدیریت این بحران مرتکب کوتاهی‌ها و ندانم‌کاری‌های بسیاری شدند.
از موضوع فوریت‌ها در مدیریت بحران که بگذریم، پرسش دیگری که سیل اخیر ایجاد کرده، آنست که آیا زیرساخت‌های آبی کشور، شامل سدها، کانال‌ها و پسآب‌ها و مسیل‌های ساخته‌شده طی ۴۰سال اخیر، آیا با ملاحظه احتمالات بروز پدیده‌های طبیعی برنامه‌ریزی و ساخته شده است یا نه؟ و اگر جواب منفی است، چه معادلات دیگری در ساخت و ساز آنها مطرح بوده است؟
آیا مسئولان و مدیران توانایی و کارآمدی لازم برای مدیریت منابع آب کشور و پسآب‌ها را دارند، یا نه؟
آیا آنان هیچگاه این پند شیخ اجل، سعدی را که نزدیک به ۸۰۰ سال پیش گفته: «سرچشمه شاید گرفتن به بیل - چو پر شد نشاید گذشتن به پیل» را شنیده اند، یا نه؟
در بسیاری از متن‌های تاریخی، ایران باستان همراه با امپراتوری روم را از تمدن‌های جهان معرفی می‌کنند که در زمینه سازه‌های آبی، کانال‌های آبی و سیستم‌های آبیاری و مدیریت آب‌های سطح‌الارضی، سرآمد زمان خود بوده‌اند.
چه یافته‌های باستانشناسی در باره توانایی‌های ایرانیان باستان در زمینه مدیریت آب وجود دارد؟
آیا زیرساخت‌های مدرن امروزی ایران در حوزه آب زمینه‌های بومی خود را فراموش کرده‌اند؟
چرا بارندگی و سیل‌های اخیر بسیاری را غافلگیر کرد؟
آیا زیرساخت‌های کنونی ایران در حوزه آب، بدون توجه نسبت به بروز چنین وقایعی بوده و چرا مسئولان کشور برای برخورد با چنین بحرانی آمادگی نداشته‌اند؟ نا آگاهی و یا کوتاهی در کار بوده است؟
رضا مرادی غیاث‌آبادی باستان شناس مقیم ایران و نیک‌آهنگ کوثر روزنامه‌نگار در حوزه آب، به پرسش‌های مطرح شده پاسخ داده‌اند. هردو آنان معتقد هستند که مشکل آب و سیلاب در ایران، ناشی از ناکارآمدی مسئولان در مدیریت منابع آبی کشور است و این موضوع جدیدی نیست و از دهه‌های گذشته خصوصاً از ۴۰ سال پیش، فقدان مدیریت کارآمد و شایسته یکی از مشکلات اصلی کشور در حوزه آب بوده است.
برای شنیدن این میزگرد، بر روی فایل صوتی بالا کلیک نمائید.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید