តើមានកត្តាអ្វីខ្លះដែលជំរុញឱ្យមានជំងឺរលាកសួត ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:៥៨
កូរ៉ូណាវីរុស បាននិងកំពុងបន្តរីករាលដាល ក្នុងពិភពលោក។ ចំនួនមនុស្សស្លាប់ និងឆ្លង កើនឡើងជាលំដាប់។ ប្រជាពលរដ្ឋ កាន់តែព្រួយបារម្ភ។ កូរ៉ុណាវីរុស បានបង្កឱ្យមានជំងឺផ្លូវដង្ហើម ស្រាលៗ ដូចជា ក្អក ផ្តាសាយ រលាកទងសួត និងដល់រលាកសួត បើជាករណីធ្ងន់ធ្ងរ។ ជំងឺរលាកសួត ជាអ្វីដែលគេខ្លាចជាងគេ ព្រោះអាចធ្វើឱ្យអ្នកជំងឺស្លាប់។ តើរលាកសួតជា ជំងឺអ្វី ? ជំងឺ នេះឆ្លងដែរឬទេ ? និងមានថ្នាំព្យាបាលដែរឬអត់ ?
ក្អក ក្តៅខ្លួន ចុកទ្រូង ... រលាកសួត ជាជំងឺ ដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត។ សួតរលាក អាចបណ្តាលមកពីមេរោគច្រើនប្រភេទ ជួនដោយបាក់តេរី ជួនដោយវីរុស ជួនដោយពពួកផ្សិត។ មេរោគដែលបង្កជំងឺរលាកសួតញឹកញាប់ជាងគេ គឺបាក់តេរី Pneumocoque នៅពេលណាមេរោគ ដែលមាននៅក្នុងខ្យល់បរិយាកាស ជ្រៀតចូលដល់ក្នុងសួត តាមផ្លូវដង្ហើម និងនៅពេលដកដង្ហើម វានឹងបង្កឱ្យមានការបង្ករោគ។ រោគសញ្ញានឹងបង្ហាញឱ្យឃើញភ្លាម ដូចជាក្តៅខ្លួនខ្លាំង ក្អកស្ងួតបន្ទាប់មកក្អកមានស្លេះ ហត់ និងចុកទ្រូងនៅពេលដកដង្ហើម។ អាការៈសញ្ញានេះប្រែប្រួល ទៅតាមប្រភេទ នៃមេរោគ និងទៅតាមស្ថានភាពសុខភាពរបស់អ្នកជំងឺ។
រលាកសួត ជាជំងឺដែលកើតឡើងបានគ្រប់ពេល មិនមែនដោយសារតែការរីករាលដាលនៃកូរ៉ូណាវីរុសទេ។ ជំងឺនេះមានកើតឡើងជាញឹកញយលើកុមារក្រោមអាយុ២ឆ្នាំ និងមនុស្សចាស់ចាប់ពីអាយុ៦៥ឆ្នាំឡើងទៅ។ អ្នកដែលមានជំងឺទាក់ទងនឹងសួត ដូចជាជំងឺហឺត មានជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ ខ្សោយបេះដូង ខ្សោយតម្រងនោម និងអ្នកមានជំងឺខ្សោយប្រព័ន្ធការពារខ្លួន។ អ្នកដែលទទួលការព្យាបាលជំងឺធ្ងន់ធ្ងរដេកពេទ្យនៅបន្ទប់ប្រពាធបណកម្ម ឬអ្នកដែលទទួលការព្យាបាលដោយថ្នាំគីមីរយៈពេលវែង សុទ្ធសឹងជាជនដែលងាយរងគ្រោះកើតជំងឺរលាកសួត។
អ្នកមានជំងឺលើសឈាម ក៏ងាយនឹងរងគ្រោះកើតឮជំងឺរលាកសួតដែរ។ ហើយបើជាស្ត្រីចំណាស់ អាយុលើសពី៦៥ឆ្នាំទៀត ជំងឺរលាកសួតលេចឡើងទន្ទឹមពេលនឹងការឡើងឈាម អាចនឹងធ្វើគាត់ដួលសន្លប់ភ្លាមនៅនឹងកន្លែង។
សូមប្រយ័ត្ន ចំពោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
រលាកសួត ជាជំងឺដែលអ្នករស់នៅក្នុងប្រទេសត្រជាក់ ខ្លាចរអារខ្លាំងណាស់។ ជំងឺនេះនៅតែបន្តសម្លាប់ជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ បើទោះបីជាក្រុមវេជ្ជសាស្ត្រ បានដឹងនិងស្គាល់ថាអ្វីជាកត្តាហានិភ័យសម្រួលឱ្យងាយមានជំងឺរលាកសួតក៏ដោយ។
តាមធម្មតា នៅពេលគេនិយាយអំពីជំងឺទាក់ទងនឹងសួត គេនឹងចង្អុលមុខ បារី មុនគេ។ ការជក់បារីច្រើន ជាកត្តាហានិភ័យមួយដែលសម្រួលឱ្យអ្នកជក់ងាយធ្លាក់ខ្លួនឈឺរោគរលាកសួត។ តែប្រសិនបើអ្នកឈប់ជក់ តែពីរឆ្នាំជាប់គ្នា ឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានចំពោះសួត នឹងចាប់ធ្លាក់ចុះ។ ការទទួលទានជាតិសុរា (ស្រា ប៊ីយែរ វីស្គី ...) ក្នុងបរិមាណច្រើន មិនមែនត្រឹមតែធ្វើឱ្យខូចថ្លើមទេ តែសួតបុរសក៏នឹងងាយរងគ្រោះឆ្លងមេរោគដែរ។
អ្នកជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាល បានដឹងកាន់តែច្បាស់ថែមទៀតថា ការប្តូរផ្លាស់អាកាសធាតុភ្លាម នៅកន្លែងធ្វើការ ឬនៅក្នុងផ្ទះ បង្កើនហានិភ័យឈឺរលាកសួត មួយជាបី។ ដូនតាចាស់ទុំ លោកស្គាល់ច្បាស់ណាស់ និងខ្លាចណាស់ ផលវិបាកនៃខ្យល់ត្រជាក់បក់មកប៉ះលើខ្លួនក្តៅបែកញើស។ បច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានដឹងថាហេតុអ្វីបានចាស់ខ្លាចការប្រែប្រួលអាកាសធាតុភ្លាមភ្លែតនោះ។ ការស្រាវជ្រាវនិងសិក្សាលើមនុស្សនិងសត្វ បានបង្ហាញថា នៅពេលយើងដកដង្ហើមស្រូបខ្យល់ត្រជាក់ចូលក្នុងខ្លួន ខ្យល់នោះនឹងធ្វើឱ្យផ្នែកខាងក្នុងនៃច្រមុះ (រន្ធច្រមុះ) ចុះត្រជាក់។ សីតុណ្ហភាពច្រមុះ ឬប្រព័ន្ធផ្លូវដកដង្ហើមតាមច្រមុះចុះត្រជាក់ ជាហ្វ្រាំងទប់ប្រព័ន្ធការពារផ្លូវដង្ហើម ប្រឆាំងនឹងការចម្លងមេរោគ ទើបមេរោគងាយជ្រៀតចូលទៅក្នុងខ្លួនដល់សួត។
បរិបទដែលអំណោយផលសម្រាប់ជំងឺរលាកសួតដែរ គឺការរស់នៅជុំគ្នាច្រើន ជាក្រុមលើសពី១០នាក់ ជាពិសេសការរស់នៅចម្រុះគ្នា មានក្មេងផង និងការចិញ្ចឹមសត្វក្នុងផ្ទះផង។ សុខភាពធ្មេញ ក៏ជាកត្តាមួយដែលគួរយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំ ព្រោះវាក៏តំណាងកត្តាហានិភ័យដ៏ខ្ពស់នៃជំងឺរលាកសួត។ ការសិក្សាបានបង្ហាញថា ក្នុងរយៈមួយខែក្រោយពីបានទៅជួបគ្រូពេទ្យព្យាបាលថែទាំសុខភាពធ្មេញ គ្រោះកើតជំងឺរលាកសួត បានធ្លាក់ចុះ៣០%។
ប៉ុន្តែបន្ថែមពីលើការប្រុងប្រយ័ត្ន បញ្ចៀសហានិភ័យដែលរៀបរាប់ខាងលើ គេត្រូវបន្ថែមមធ្យោបាយដ៏សំខាន់មួយទៀត គឺការពារប្រសើរជាងព្យាបាល ដោយចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនផ្តាសាយធំនិងថ្នាំបង្ការជំងឺរលាកសួត។ ការចាក់ថ្នាំវ៉ាក់សាំងនេះអាចការពារអ្នកពីជំងឺរលាកសួត ដែលបង្កឡើងដោយបាក់តេរី pneumocoque ។ មេរោគ ដែលពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ កាន់តែស៊ាំនឹងថ្នាំផ្សះឡើងៗ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ