ចិន-អាកាសធាតុ

ចិន​ប្តេជ្ញា សម្រេច​ឱ្យ​បាន​នូវ “​អព្យាក្រិត្យ​កាបោន” ត្រឹមឆ្នាំ​២០៦០

នៅ​ថ្ងៃអង្គារ​ទី ២២​កញ្ញា ២០២០ ជាលើក​ទីមួយ ចិន​បាន​ប្រកាស​កំណត់កម្មវត្ថុ​ អព្យាក្រិត្យ​កាបោន មាន​ន័យ​ថា​កាត់​បន្ថយ​ការ​បញ្ចេញ​ឧស្ម័ន​ផ្ទះកញ្ចក់​ ឱ្យ​ដល់កំរិត​សូន្យ ​ឱ្យ​បាន​ត្រឹម​ឆ្នាំ​២០៦០។ សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​នេះ បាន​ទទួល​ការស្វាគមន៍​និង​អបអរ​ ពី​សំណាក់​អ្នក​ជំនាញ​ផង និង​ជា​ការ​ពង្រឹង​កិច្ចព្រមព្រៀង​​អាកាសធាតុ​ក្រុង​ប៉ារីស​ផង។

ចិនប្តេជ្ញា សម្រេចឱ្យបាននូវ “អព្យាក្រិត្យកាបោន” ត្រឹមឆ្នាំ២០៦០
ចិនប្តេជ្ញា សម្រេចឱ្យបាននូវ “អព្យាក្រិត្យកាបោន” ត្រឹមឆ្នាំ២០៦០ AFP/File
ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

លោកប្រធានាធិបតី​ចិន ស៊ី ជីនពីង បាន​ធ្វើ​សេចក្តី​ប្រកាស​ដ៏​គួរ​ភ្ញាក់​ផ្អើល ក្នុង​ឱកាស​ថ្លែង​សុន្ទរកថា​ទៅកាន់​អង្គ​មហាសន្និបាត​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ថា​ ចិន​ នឹងសម្រេច​កម្មវត្ថុ​អាកាសធាតុ ដោយ​​ចាប់​ផ្តើមកាត់​បន្ថយ​​ការ​បញ្ចេញ​ឧស្ម័ន​កាបូនិក​ នៅ​មុន​​ឆ្នាំ​២០៣០ និង​ សម្រេច​ អព្យាក្រិត្យ​កាបោន នៅ​ឆ្នាំ​២០៦០។

តើអ្វីទៅជា “ហ្សេរ៉ូកាបោន” ឬ “អព្យាក្រឹតកាបោន”?

“ប៉េកាំង​ ​នឹង​បង្កើន​កិច្ចសន្យា​អាកាសធាតុ​ស្រប​តាម​​ក្របខ័ណ្ឌ​នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង​អាកាសធាតុ​ក្រុង​ប៉ារីសឆ្នាំ​២០១៥។ បើតាមកិច្ចព្រមព្រៀង​​ក្រុង​ប៉ារីស ប្រទេស​ហត្ថលេខី​នីមួយៗ​មាន​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​កំណត់​កម្មវត្ថុ​អាកាសធាតុ​របស់​ខ្លួន​ទេ ប៉ុន្តែ​ក្នុង​អត្ថន័យ​ថា​ត្រូវ​ដំឡើង​ពាក្យ​សន្យា​របស់​ខ្លួន​ជា​រហូត។ ការ​​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ធ្វើ​បែប​នេះ ទើប​អាច​កាត់​បន្ថយ​ឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់​បានពិតៗ​និង​ទប់​ការ​ឡើង​កម្តៅសីតុណ្ហភាព​នៃភពផែនដី​បាន”។ នេះ​បើ​តាមប្រសាសន៍​របស់​លោកប្រធានាធិបតី ដោយប្រកាស បែប​ចង់​ស្តីឱ្យសហរដ្ឋ​អាមេរិកទៀត​ថា គ្រប់ប្រទេស​ត្រូវ​តែ​ចាត់​វិធានការ​ដាច់ណាត់​តាម​កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស។

កាត់បន្ថយ​ការ​បញ្ចេញ​ឧស្ម័ន​ផ្ទះកញ្ចក់​ក្នុង​បរិយាកាស​ឱ្យដល់​កំរិត​សូន្យ ឬ​ហៅថា​ អព្យាក្រិត្យ​កាបោន ឱ្យ​បាន​នៅ​ឆ្នាំ​២០៥០​ ជា​ការ​ចាំបាច់​បំផុត​​ក្នុង​កា​រទប់កម្តៅ​សីតុណ្ហភាព​​នៃភពផែន​ដី​ឱ្យ​ឡើង​ត្រឹម​១,៥​អង្សា។ នេះបើ​តាម​របាយការណ៍​របស់​ក្រុមអ្នក​ជំនាញអាកាសធាតុ​​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ចេញផ្សាយ​កាលពី​ឆ្នាំ​២០១៨។ មាន​ន័យ​ថា​កម្មវត្ថុអព្យាក្រិត្យ​កាបោន​​ចិន​​ មិន​សូវ​មាន​មហិច្ឆតា​ទេ។ ប៉ុន្តែ​ ​ចិន​កំពុង​ឈាន​ទៅ​មុខ​មួយ​ជំហានធំ​ និង​បាន​ស្រោច​ស្រង់​កិច្ចព្រមព្រៀង​ក្រុង​ប៉ារីស​ឱ្យ​រស់រវើក​ឡើង​វិញ។​ ចិន​កំណត់កម្មវត្ថុ​ឆ្ងាយ​​បន្តិច (២០៦០)ទំនង​ដើម្បី​ប្រាកដ​ថា​ពិត​ជា​អាចសម្រេច​ពាក្យ​សន្យា​បាន ព្រោះ​ចិន​ត្រូវ​ការ​បិទនិង​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​មជ្ឈមណ្ឌល​ថាមពល​ដើរ​ដោយ​ធ្យូង​ថ្ម​ជា​ច្រើនរបស់​ខ្លួន​។ នេះ​បើ​តាម​ការ​វិភាគ​របស់​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​អង់គ្លេស។

តែអ្នក​ជំនាញអាកាសធាតុ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ខក​ចិត្ត​ខ្លាំង​ ត្រង់ចិនមិន​អាចបង្ខិត​ពេល​​ឱ្យ​បាន​ឆាប់​ជាង​ឆ្នាំ​២០៣០​ក្នុង​ការ​​ចាប់​បញ្ចុះ​​ការ​បញ្ចេញ​ឧស្ម័ន​ផ្ទះកញ្ចក់ និង​បាន​រំលឹក​ចិន​ឱ្យឈប់​ផ្តល់​ជំនួយ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ដល់​មជ្ឈមណ្ឌល​ធ្យូងថ្ម និងហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធ​ផ្សេង​ទៀតពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ធ្យូងថ្មនៅ​អាហ្វ្រិក ទើប​ស៊ី​នឹង​សេចក្តី​ចិត្ត​ដ៏​សំខាន់​របស់​ចិន។

ចំណែកអាមេរិក​វិញ ក្នុង​សុន្ទរកថា​ ថ្លែង​ទៅ​កាន់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិអនឡាញ​ លោក​ដូណាល់ ត្រាំ បាន​បន្ទោស​ចិន​ថា​ចោល ផ្លាស្ទិកនិ​ង​សំរាម ទាំង​តោនៗ​វាល់លាន ​ក្នុង​សមុទ្ទ និង​បាន​រំលោភ​បរិស្ថាន​ជា​ច្រើន​ទៀត ផ្ទុយ​ពី​អាមេរិក​ដែល​បានកាត់​បន្ថយ​ការ​បញ្ចេញឧស្ម័ន​ផ្ទះកញ្ចក់​តិច​ជាង​ឆ្នាំ​មុន។ ជា​ការ​ពិត​ ឧស្ម័ន​ផ្ទះកញ្ចក់​នៅ​អាមេរិក​បាន​ធ្លាក់​ចុះបន្តិច​មែន តែ​​ដោយ​សារ​សកម្មភាព​ផ្ទាល់​របស់​​រដ្ឋ​សហព័ន្ធនិង​ក្រុង មិន​មែន​ដោយ​នយោបាយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ទេ។ បើ​ចង់​សម្រេច​កម្មវត្ថុ​អព្យាក្រិត្យ​កាបោន នៅ​ឆ្នាំ​២០៥០ និង​ស្តារ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ក្រុង​ប៉ារីស អាមេរិក​រំពឹង​លើ​ជោគជ័យ​របស់​លោក​ចូ បៃដិន នៅ​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​​ថ្ងៃ​ទី​៣​វិច្ឆកា​២០២០ហើយ។ ប្រសិន​បើ​លោក​ត្រាំ​ជាប់​ឆ្នោត​ជា​ថ្មី នោះ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​នឹង​ត្រូវ​ដើរ​ចេញពី​កិច្ចព្រមព្រៀង​ប៉ារីស នៅ​ខែវិច្ឆិកា​នេះ​ហើយ៕

 

ព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មាន​ប្រចាំថ្ងៃ​នឹង​អាច​ឲ្យ​លោក​អ្នក​ទទួល​បាន​នូវ​ព័ត៌មាន​សំខាន់ៗ​ប្រចាំថ្ងៃ​ក្នុង​អ៊ីមែល​របស់​លោក​អ្នក​ផ្ទាល់៖

តាមដានព័ត៌មានកម្ពុជានិងអន្តរជាតិដោយទាញយកកម្មវិធីទូរស័ព្ទដៃ RFI