វិបត្តិកូវីដ១៩ និងសម្ពាធលើសហភាពអឺរ៉ុប

គិតត្រឹមខែមករា ដើមឆ្នាំ២០២០ សហភាពអឺរ៉ុប នៅតែជាតំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រកប​ដោយភាពសុទិដ្ឋិនិយមនៅឡើយ។ អំឡុងជាងមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវប្រឈមបញ្ហាយ៉ាងច្រើន តួយ៉ាង វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុសកល វិបត្តិលុយអឺរ៉ូ វិបត្តិជនភៀសខ្លួន និងការដើរចេញរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស ពីសមាជិកភាពនៃសហភាពអឺរ៉ុប។ វិបត្តិជំងឺរាតត្បាតសកលកូវីដ១៩ បាន​មកបន្ថែមសម្ពាធលើបញ្ហាដែលកំពុងមានស្រាប់។ គិតមកដល់ពេលនេះ ពលរដ្ឋអឺរ៉ុបប្រមាណ ១២ម៉ឺននាក់បានស្លាប់។

ចំណូលជាតិសរុប វាស់វែងដោយ ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) របស់សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវគេរំពឹងថាអាចធ្លាក់ចុះរហូតដល់៧,៤% ក្នុងឆ្នាំនេះ ប្រៀបធៀបនឹងអត្រាធ្លាក់ចុះ ត្រឹមតែ ៤,៣% ប៉ុណ្ណោះ ក្នុងឆ្នាំ២០០៩ (គឺជាឆ្នាំអាក្រក់បំផុតនៃវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុសកល)។ អត្រាការប្រាក់កម្ចី លើទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុ របស់ប្រទេសអឺរ៉ុប ដែលមានសេដ្ឋកិច្ចទន់ខ្សោយ តួយ៉ាងប្រទេសអ៊ីតាលី បាន​កើនឡើង។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា អ្នកនយោបាយអឺរ៉ុប ក៏បានវាយប្រហារគ្នាទៅវិញទៅមក ដោយមិន​សំច័យដៃផងដែរ អំឡុងវិបត្តិជំងឺនេះ។

ជាក់ស្ដែង ពិភពលោកទាំងមូលកំពុងប្រឈមជាមួយវិបត្តិកូវីដ១៩។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅអឺរ៉ុប ជំងឺរាតត្បាតបានបង្កឱ្យមានវិបត្តិផ្សេងៗដំណាលគ្នាផងដែរ។ បញ្ហាចាប់ផ្តើមជាមួយវិបត្តិជំងឺរាតត្បាត ក្រោយមកវាបាន​ក្លាយជាវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច វិបត្តិនយោបាយ និងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុ។ ផ្អែកតាមអ្នកជំនាញ ទៅថ្ងៃខាងមុខ ការមិនចុះសម្រុងគ្នារវាងបណ្ដាប្រទេសសមាជិក អាចនឹងមានការកើនឡើង។

ងាកទៅមើលប្រវត្តិសាស្រ្ដ គម្រោងសហភាពអឺរ៉ុប បាន​ចាប់ផ្តើមជាគម្រោងសន្តិភាព។ នៅថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៥០ ពោលគឺអំឡុង៥ឆ្នាំ ក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២ បានបញ្ចប់នៅទ្វីបអឺរ៉ុប ប្រទេសបារាំង និងអាល្លឺម៉ង់ខាងជើង បាន​យល់ព្រមគ្នា រួមបញ្ចូលនូវសមត្ថភាពផលិតធ្យូងថ្ម និងដែកថែបរបស់ប្រទេសទាំងពីរ រួមជាមួយបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបផ្សេងទៀត ដែលមានឆន្ទៈដាក់បញ្ចូល ​ពួកគេ ឱ្យនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងដោយអាជ្ញាធរឯករាជ្យ។ ពីរឆ្នាំក្រោយមក សហគមន៍ធ្យូងថ្ម និងដែកថែបអឺរ៉ុប ដែលជាបុព្វបុរសនៃការកកើតសហភាពអឺរ៉ុបបច្ចុប្បន្ន បាន​បង្កើតឡើង។

ភាពរីកចម្រើន បាន​កើតឡើងក្នុងពេលដំណាលគ្នា ដោយមានកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការអឺរ៉ុប ក្នុងគម្រោងអនុញ្ញាតឱ្យមាន លំហូរដោយសេរី លើទំនិញ កម្លាំងពលកម្ម មូលធន និង​សេវាកម្ម។ ពីដំបូង គម្រោងនេះ មានសមាជិកតែ៦ប្រទេសប៉ុណ្ណោះ តួយ៉ាង បារាំង អាល្លឺម៉ង់ខាងជើង អ៊ីតាលី បែលហ្ស៊ិក ហូឡង់ និងលុចសំបួ។ ក្រោយមក គម្រោងនេះបាន​ពង្រីកខ្លួន ទៅភាគខាងជើង ដោយប្រទេសអៀរឡង់ ដាណឺម៉ាក និងចក្រភពអង់គ្លេស បានចូលរួម។ បន្ទាប់មកទៀត នៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ បណ្ដាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យវ័យក្មេង នៅអឺរ៉ុបខាងត្បូង ដូចជា អេស្ប៉ាញ ព័រទុយហ្គាល់ និងក្រិក បានចូលរួមផងដែរ។ រហូតដល់ពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០ ភាគច្រើននៃបណ្ដាប្រទេសអឺរ៉ុបខាងកើត ក៏បានបញ្ចូលជាសមាជិកផងដែរ។

ទោះជាយ៉ាងណា ពេល​វេលា​ចេះ​តែរំកិល​ទៅមុខ ការវិវត្ដន៍របស់​សង្គម និង​ពិភព​លោក​ទាំង​មូល​ ប្រែប្រួល​មិន​ឈប់​ឈរ។ រហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ការសម្រេចបាន​នូវគោលដៅរួម ជារឿងដ៏លំបាក និងមានភាពស្មុគស្មាញ សម្រាប់សហភាពអឺរ៉ុប ព្រោះថា ទ្វីបដ៏ចំណាស់ និងជឿនលឿននេះ ត្រូវប្រឈមទល់នឹងបញ្ហាយ៉ាងច្រើន ដែលត្រូវដោះស្រាយរួមគ្នា នាពេលបច្ចុប្បន្ន។ បញ្ហាទាំងនោះ ពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យពន្ធដារ វិស័យការបរទេស វិស័យការពារជាតិ និងបញ្ហាពលរដ្ឋចំណាកស្រុក ជាដើម។ បញ្ហាទាំងនេះ បានកាត់ផ្តាច់បេះដូងនៃអធិបតេយ្យភាពរបស់បណ្ដាប្រទេសសមាជិកនីមួយៗ។

ក្តីសុបិន្តរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ក្នុងការក្លាយខ្លួនជាមហាអំណាចពិភពលោកផុតលេខ ទាមទារឱ្យមានសាមគ្គីភាពជាយុទ្ធសាស្រ្ត ក៏ប៉ុន្តែ រឿងនេះមិនងាយសម្រេចបានទេ ក្នុងចំណោមក្រុមប្រទេស ដែលមានសមាជិករហូតដល់ ២៧ប្រទេស បែបនេះ។ កុំថាឡើយបញ្ហាចម្បងអ្វី សូម្បីតែការប៉ុនប៉ងប្រែក្លាយបណ្ដាប្រទេសអឺរ៉ុបទាំងអស់ឱ្យ​ទទួលយកតម្លៃប្រជាធិបតេយ្យសេរី ក៏ត្រូវរងបរាជ័យផងដែរ។ នៅពីអតីតកាល ការខ្វែងគំនិតគ្នាលើទិសដៅណាមួយ អាចនៅតែត្រូវបានដោះស្រាយ នៅទីបញ្ចប់ ប៉ុន្តែ សម្រាប់ពេលបច្ចុប្បន្ន គោលនយោបាយរួមណាមួយត្រូវសម្រេចបានយ៉ាងលំបាក។

សរុបជារួម ក្រោយពីត្រូវប្រឈមទល់នឹងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុសកល វិបត្តិលុយអឺរ៉ូ វិបត្តិជនភៀសខ្លួន និងការចាកចេញរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស, ទំនាក់ទំនងនៃបណ្ដាប្រទេសសមាជិក ក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប មានភាពប្រេះស្រាំខ្លាំង រួចទៅហើយ។ ទោះជាយ៉ាងណា វិបត្តិជំងឺរាតត្បាតសកលកូវីដ១៩ បានបង្កើនកម្រិតនៃភាពតានតឹងកាន់តែខ្លាំង។ មូលហេតុចម្បង គឺដោយសារអឺរ៉ុបកាន់តែមានភាពលំបាកខ្លាំង ក្នុងការសម្រេចឱ្យបាននូវគោលនយោបាយរួម លើវិស័យពន្ធដារ វិស័យការបរទេស វិស័យការពារជាតិ និងបញ្ហាពលរដ្ឋចំណាកស្រុក ជាដើម៕