កម្ពុជា

កម្ពុជា​​ត្រូវ​​​បាន​​ចាត់​​ទុក​​ជា​​ប្រទេស​​ដែល​​មាន​​សេរីភាព​​អ៊ីនថឺណិត​​ខ្លះ​​ដែរ​​

អង្គការ Freedom House បាន​ផ្សាយ​ចេញ​ផ្សាយ​របាយការណ៏​សិក្សា​ថ្មី​របស់​ខ្លួន​មួយ​ នៅ​ខែ​តុលា​នេះ ដោយ​កត់​សម្គាល់​ថា សេរីភាព​តាម​ប្រពន្ធ័​អ៊ីនថឺណិត​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក ស្រុត​ចុះ នៅ​ឆ្នាំ​២០១៣​នេះ។ ស្រុត​ចុះ​ដោយសារ​បញ្ហា​ឈ្លប​យក​ការណ៍ ការ​បង្កើត​ច្បាប់​គ្រប់គ្រង​អត្ថបទ​ក្នុង​អ៊ីនថឺណិត និង​ការ​កើន​ឡើង​នៃ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​ប្រើប្រាស់ អ៊ីថឺណិត។ ដោយឡែក ​កម្ពុជា​ក៏​ត្រូវ​បាន​អង្គការ​នេះ​ចាត់​ទុក​ជា​ប្រទេស​ដែល​មាន​សេរីភាព​អ៊ឺថឺណេត​ខ្លះៗ​ដែរ។

អ្នក​ប្រើប្រាស់​អ៊ីនធឺណេត។
អ្នក​ប្រើប្រាស់​អ៊ីនធឺណេត។ AFP PHOTO / THOMAS SAMSON
ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

ប្រទេស​កម្ពុជា ត្រូវ​បាន​អង្គការ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន Freedom House ដាក់​ឲ្យ​ស្ថិតនៅ​លើ​តារាង​ចំណាត់​ថ្នាក់​ ថា​ជា​ប្រទេស​ដែល​​មាន​សេរីភាព​នៃ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីថឺណេត​ខ្លះ​ដែរ។ នេះ​បើ​តាម​របាយការណ៍​ដែល​បង្ហាញ​ការ​​ឃ្លាំ​មើល​ ចន្លោះ​ពី​ខែ​ឧសភា ២០១២ ដល់​ខែ​មេសា ២០១៣។ សេរីភាពនេះ​ មាន​​ខ្លះៗប៉ុណ្ណោះ​​ ពី​ព្រោះ​អង្គការនេះ​អះអាង​ថា អត្ថបទ​នយោបាយ សង្គម និង​សាសនា នៅ​កម្ពុជា​ ត្រូវ​បាន​រឹត​បន្តឹង​មិន​ឲ្យ​ផ្សព្វផ្សាយ។

នាយក​កម្មវិធី​សេរីភាព​លើ​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីនថឺណិត លោក​ស្រី សាន​ចា ខែល​លី (Sanja Kelly) បាន​ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​របាយការណ៍​នោះ​ថា មាន​ប្រទេស​ជា​ច្រើន​កំពុង​ពេញ​និយម ក្នុង​ការ​ចាប់​កំហុស ឬ​ចាប់​ពិរុទ្ធ ដល់​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​អ៊ីនថឺណិត។ រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​ទាំងនោះ​ ក៏​បាន​បង្កើន​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ ដើម្បី​រក​វិធី​ផ្ដន្ទាទោស​ដល់​អ្នក​ប្រើប្រាស់។ លោក​ស្រី​ សាន​ចា បាន​បញ្ជាក់ថា​ នៅ​ប្រទេស​ខ្លះ អ្នក​ប្រើប្រាស់​អ៊ីនថឺណេត ​ត្រូវ​ចាប់​ខ្លួន ដោយ​គ្រាន់​តែ​គេ​សរសេរ​ពាក្យពេចន៍​ខ្លះ​លើ​បណ្តាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក Facebook ឬ គ្រាន់​តែបង្ហោះ​មតិ​រិះគន់​ដល់​អាជ្ញាធរ។

កម្មវិធី​សេរីភាព​លើ​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីនថឺណិត ឆ្នាំ​២០១៣​នេះ ត្រូវ​បាន​គេ​កំណត់​សេរីភាព​អ៊ីនថឺណិត ក្នុង​ប្រទេស​ចំនួន​ ៦០ ដោយ​វាយ​តម្លៃ​ ផ្អែក​លើ​ការ​រាំងស្ទះ​នៃ​ការ​ប្រើប្រាស់​អ៊ីថឺណិត ដែលរួម​មាន​ ការ​រឹត​ត្បិត​លើ​ការ​សរសេរ​អត្ថបទ និង​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​អ្នក​ប្រើប្រាស់។

របាយការណ៍ ៤១ទំព័រ​ បាន​បង្ហាញ​ថា គេ​រក​ឃើញ​ថា មាន​ប្រទេស​ចំនួន​២៤ ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​៦០ បាន​ចេញ​ច្បាប់ ​គំរាម​កំហែង​សេរីភាព​អ៊ីនថឺណិត ហើយ​ច្បាប់​ខ្លះ​ទៀត​បាន​កំណត់​ដាក់​ទោស​ឲ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​រហូតដល់​ ១៤​ឆ្នាំ ចំពោះ​ការ​ប្រើ​ពាក្យ​សម្តី​ ដែល​ប៉ះពាល់​ដល់​រដ្ឋាភិបាល ​នៅ​លើ​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីថឺណេត។ ជា​មួយ​គ្នានោះ គេ​ក៏​រក​ឃើញ​ថា មានប្រទេស​ចំនួន​៣៤ ក្នុង​ចំណោម​៦០ ដែល​សេរីភាព​អ៊ីនធឺណិត​បាន​ធ្លាក់​ចុះ។

ប្រទេស​វៀតណាម និង​អេត្យូពី នៅ​តែ​ទទួល​ការគាប​សង្កត់​ធ្ងន់ធ្ងរ។ ប្រទេស​ដែល​យ៉ាប់​យឺន​ក្នុង​ការ​ប្រើ​អ៊ឺថឺណេត​ខ្លាំង​បំផុត​ គឺ​ប្រទេស​ចិន គុយ​បា និង​អ៊ីរ៉ង់។ ចំណែក​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​៣ ផ្សេង​ទៀត គឺ​ឥណ្ឌា សហរដ្ឋអាមេរិក និង​ប្រេស៊ីល ក៏​មាន​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​ខាង​សេរីភាព​អ៊ីថឺណិត​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់​ដែរ។ របាយការណ៍​ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា ប្រទេស​ដែល​មាន​សេរីភាព​អ៊ីថឺណេត​ខ្ពស់​ជាង​គេ គឺ​ប្រទេស​អ៊ៀងឡង់ និង​អេស្តូនី។

គួរ​កត់​សម្គាល់​ថា សេរីភាព​អ៊ីនថឺណេត​នៅ​កម្ពុជា​ កំពុង​រីក​ដុះដាល​យ៉ាង​ខ្លាំង​​រយៈពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ។ បណ្តាញ​សង្គម​Facebook​កំពុង​ក្លាយ​ជា​មធ្យោបាយ​ទំនាក់ទំនង​ដ៏ពេញ​និយម។ កាល​ពី​ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០១២ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បាន​បង្ហាញ​ពី​បំណង​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​គ្រប់គ្រង​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីនថឺណិត។

ប៉ុន្តែ​ នៅ​ក្នុងកិច្ច​ប្រជុំ​គណៈរដ្ឋមន្រី្តដំបូង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី ២៥​កញ្ញា​កន្លង​ទៅ​ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ថ្លែង​ ដោយ​ប្តេជ្ញា​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា គ្មាន​ចេតនា​នឹង​រឹត​បណ្តឹង​សេរីភាព​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីថឺណេត​នោះ​ទេ។ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា គ្រាន់​តែ​ស្នើ​សុំ​កុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ប្រើ​ពាក្យ​ពេចន៍​ប្រមាថ​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ លើ​បណ្តាញ​សង្គម​ ដូចជា Facebook ឬ twitter តែ​ប៉ុណ្ណោះ៕

ព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មាន​ប្រចាំថ្ងៃ​នឹង​អាច​ឲ្យ​លោក​អ្នក​ទទួល​បាន​នូវ​ព័ត៌មាន​សំខាន់ៗ​ប្រចាំថ្ងៃ​ក្នុង​អ៊ីមែល​របស់​លោក​អ្នក​ផ្ទាល់៖

តាមដានព័ត៌មានកម្ពុជានិងអន្តរជាតិដោយទាញយកកម្មវិធីទូរស័ព្ទដៃ RFI