ចិន-វៀតណាម

ចិន​ចង់​បន្ធូរភាព​តានតឹង​នៃ​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​វៀតណាម

កាលពីថ្ងៃ អង្គារទី​២០ ធ្នូ កន្លងទៅ អនុប្រធានាធិបតី​ចិន​លោក Xi Jinping បាន​ទៅដល់​ទីក្រុង​ហាណូយ ក្នុង​គោល​បំណង ពង្រឹង​ចំណង​មេត្រីភាព​របស់​ប្រទេសទាំងពីរ​។​ នៅក្នុង​រយៈពេល​ទស្សនកិច្ច​បី​ថ្ងៃ​នេះ គឺ​គ្មាន​អ្វី​សំខាន់​ជាង​ រឿងវិវាទ​ដែនទឹក​នៅ សមុទ្រ​ចិន​ប៉ែក​ខាងត្បូង​ទេ ដែល​ប្រទេសពីរ​ទាំង​យក​មក​ចរចា។ វិវាទដែល​បង្កអោយ​មាន​ភាព​ល្អក់កករ មិន​ទុកចិត្ត​គ្នា ជា​ពិសេស​បង្ក​អោយ​មាន​ការ​ផ្ទុះ​កំហឹង និង​តវ៉ា​ពី​មហាជន​វៀតណាម​​កន្លង​មក ពី​រឿង​អធិបតេយ្យ​ទឹកដី។

អនុប្រធានាធិបតីចិនលោក Xi Jinping នៅ​ទីក្រុង​ហាណូយ
អនុប្រធានាធិបតីចិនលោក Xi Jinping នៅ​ទីក្រុង​ហាណូយ REUTERS/Kham
ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

ដើម្បី​រំងាប់​កំហឹង​របស់​ទីក្រុង​ហាណូយ​ទាក់ទិនទៅនឹង​វិវាទ​ដែន​សមុទ្រ នៅ​ប្រជុំកោះ Spratleys និង Paracels ក្នុងសមុទ្រ​ចិន​ប៉ែក​ខាងត្បូង លោក Xi Jinping អនុ​ប្រធានាធិបតី​ចិន ដែល​នឹង​កាន់​តំណែង​ជា​ប្រធានាធិតី​នៅពេល​ខាងមុខ​នេះ បាន​ធ្វើការ​សន្យា និង​យល់ព្រម​ជាមួយ​ភាគីវៀតណាម​ថា​នឹង​ដោះស្រាយ​វិវាទ​នេះដោយសន្តិវិធី និង​គោរពអធិបតេយ្យ​ទឹកដីស្របច្បាប់ របស់​ប្រទេស​នីមួយៗ។ ក៏​ប៉ុន្តែ​តើ​ពាក្យសន្យា​និង​ការ​យល់ព្រមគ្នា​អាច​គួរ​អោយ​ទុកចិត្ត​បានដែរ​ឬទេ ?

គេនៅចាំបានថា​ចិន​មិនព្រម​ជា​ដាច់ខាត​ធ្វើ​សម្បទាន​ក្នុងសំណុំ​រឿង​ទី​ប្រជុំកោះ​នេះ​ពីព្រោះ​ថា នៅក្នុង​ចក្ខុនិមិត្ត​ភូមិសាស្រ្ត​នយោបាយ​របស់​ទីក្រុង​ប៉េកាំង វៀតណាម​រួម​ជាមួយ​ឥណ្ឌូនេស៊ី និងច្រក​សមុទ្រ​មួយ​ចំនួន ម្តុំ​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី​ឋិតនៅ​ចំកណ្តាល​ផ្លូវទឹក​ពីភូមិភាគ​ដើមបូព៌ា​ឆ្ពោះ​ទៅ​ប្រទេសចិន និង​ទៅ​កាន់​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ី​ដទៃទៀត។ មួយវិញ​ទៀត​គឺ​មហិច្ឆតា​សេដ្ឋកិច្ច​របស់ចិន។​ រដ្ឋាភិបាល​ចិនធ្លាប់​បាន​ធ្វើការ​ប៉ាន់​ប្រមាណ​ថា ធនធាន​រ៉ែ​ប្រេងកាត​នៅ​ប្រជុំកោះ​Spratleys ​មាន​ដល់​ទៅ ១៧​ពាន់​លាន​តោន។ ជាងនោះ​ទៅទៀត​វា​ជា​តំបន់​នេសាទ​ដ៏ចម្បង។

កន្លង​មក​សារពត៌មាន The South China Morning Post ក៏​បាន​ចុះផ្សាយ​ថា ប្រទេសចិន ក៏មាន​បំណង​ចង់​អភិវឌ្ឍ​តំបន់​ប្រជុំ​កោះ​អោយ​ទៅ​ជា​តំបន់​ទេសចរណ៍​សំរាប់​អ្នកមាន​ដែរ។ ជា​រឿយ​ៗ ទីក្រុង​ហាណូយ​បានចោទ​ប្រកាន់​ថា​ ចិន​បាន​យក​កប៉ាល់​បូមប្រេង និង​កប៉ាល់​នេសាទ​របស់​ខ្លូន​ចូល​មក​ដែនទឹក​របស់​ខ្លួន។

ឯ​ចំណែក​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​វិញ​គ្រាន់​តែ​ប្រទេស​វៀតណាម​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​យោធា​ជាមួយ​អាមេរិកាំង​នៅក្បែរ​ប្រជុំ​កោះ​ទាំងនោះ​បែរ​ជា​ខឹង​សម្បា​យ៉ាងខ្លាំង។ ទង្វើ​បែប​នេះ​ហើយ​ដែល​បាន​បញ្ឆេះ​កំហឹង​មហាជន​វៀតណាម​ជាច្រើន។ ពួកគេ​មាន​អារម្មណ៍​ថា រដ្ឋាភិបាន​ចិន​ដើរ​ខ្សែ​លើ​ប្រទេស​របស់ខ្លួន។

កាល​ពី​ប៉ុន្មាន​ខែមុន​បាតុកម្ម​ជាច្រើន​បាន​ធ្វើឡើង​ជា​ច្រើន​លើក​នៅ​មុខ​ស្ថាន​ទូតចិន​ក្នុង​ប្រទេស​វៀតណាម ដើម្បី​តវ៉ា​រឿង​នេះ។ រីឯ​នាយករដ្ឋ​មន្រ្តី​វៀតណាម​វិញ គឺ​លោក Nguyen Tan Dung បាន​ចេញ​មុខ​មក​ប្រកាស​សា​ជាថ្មី​ម្តងទៀត កាល​ពីខែ​វិច្ឆិកា​កន្លង​ទៅ​ពី​អធិបតេយ្យ​ដែនដី​របស់​ខ្លួន ហើយ​ចោទ​ប្រកាន់​ចិន​ថា​បានកាន់​កាប់តំបន់​នោះ​ដោយ​ខុសច្បាប់​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៤។

សរុប​មក​បើ​ទោះបី​ជា​ប្រទេសទាំងពីរ​មាន​ទំនាក់ទំនង ជិត​ស្និទ្ធ​លើ​វិស័យ​ផ្តោះប្តូរ​ពាណិជ្ជកម្ម និង​ប្រកាន់​លទ្ធិ​កុម្មុយនិស្តដូចគ្នា​ក៏ដោយ​ក៏មហិច្ឆតា​ចង់ពង្រីក​អំណាច​សេដ្ឋកិច្ច​និង​នយោបាយ​គឺ​ជារឿងចម្បង​របស់​ទី​ក្រុងប៉េកាំង៕

ព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មាន​ប្រចាំថ្ងៃ​នឹង​អាច​ឲ្យ​លោក​អ្នក​ទទួល​បាន​នូវ​ព័ត៌មាន​សំខាន់ៗ​ប្រចាំថ្ងៃ​ក្នុង​អ៊ីមែល​របស់​លោក​អ្នក​ផ្ទាល់៖

តាមដានព័ត៌មានកម្ពុជានិងអន្តរជាតិដោយទាញយកកម្មវិធីទូរស័ព្ទដៃ RFI