ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ

អាស៊ាន​និង​ឥណ្ឌា

ចុះផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ៖

ថ្ងៃ​នេះ ​ហ្ស​ង់-ហ្វ្រ​ង់​ស័​រ តាន់ សូម​​បន្ត​​លើក​ឡើង​​អំ​ពី​​ភូមិ​សាស្ត្រ​​នយោបាយ​​នៃ​​អាស៊ី​អា​គ្នេយ៍​​ត​ទៅទៀត​ ដោយ​​សូម​​និយាយ​​បក​ស្រាយ​​អំ​ពី​​ទំ​នាក់​ទំ​នង​​រវាង​​អា​ស៊ាន​​និង​ឥណ្ឌា​។

ជំនួបកំពូលលើកទី១០រវាងអាស៊ាននិងឥណ្ឌា នៅភ្នំពេញខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១២
ជំនួបកំពូលលើកទី១០រវាងអាស៊ាននិងឥណ្ឌា នៅភ្នំពេញខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១២ @RFI
ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

 
ក៏ដូចជា​ទំនាក់ទំនង​រវាង​អាស៊ាន​និង​ចិន​ឬក៏​រវាង​អាស៊ាន​និង​ជប៉ុន​ដែរ ទំនាក់ទំនង​រវាង​អាស៊ាន​និង​ឥណ្ឌា​បាន​រីកលូតលាស់​ខ្លាំង ចាប់ពី​ដើម​ទសវត្សរ៍​ទី៩០មក​តែប៉ុណ្ណោះ។

គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​នៃ​ការ​ខិតចូល​ជិតគ្នា​រវាង​ភាគី​ទាំងពីរ ចេញមក​ជាបឋម​ពី​ខាង​ភាគី​ឥណ្ឌា។

 
ក្រោយពី​សង្គ្រាមត្រជាក់​បាន​រលត់រលាយ​បាត់ទៅ និង​នៅពេលដែល​ចិន​កំពុង​លាតសន្ធឹង​ឥទ្ធិពល​របស់ខ្លួន​ចូលមកក្នុង​តំបន់​សមុទ្រ​ឥណ្ឌា ស្រាប់តែ​ឥណ្ឌា​មានគំនិត​ចង់​ពង្រឹង​វត្តមាន​របស់ខ្លួន​នៅ​ភូមិភាគ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ នៅ​ក្នុងន័យនេះ ចាប់ពី​ដើម​ទសវត្សរ៍​ទី៩០មក ទីក្រុង​New Delhi បាននិងកំពុង​បន្ត​អនុវត្ត​នូវ​អ្វីដែល​គេ​ប្រសិទ្ធ​នាម​ឱ្យ​ថា Look East Policy ឬ​នយោបាយ​សំដៅទៅ​ទិសខាងកើត។

មែនទែនទៅ នយោបាយ​សំដៅទៅ​ទិសខាងកើត​នេះ វា​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​មហិច្ឆតា​របស់​ឥណ្ឌា​តាំងពី​ប្រទេសមួយ​នេះ​ដណ្តើម​ឯករាជ្យ​បាន​ពី​អង់គ្លេស​មកវិញ​នៅ​ឆ្នាំ១៩៤៧ម្ល៉េះ។ មហិច្ឆតា​នោះ គឺ​ការចង់​ក្លាយជា​មហាអំណាច​មួយ ពីព្រោះ​នៅ​សម័យបូរាណ​កាល ឥណ្ឌា​មិនមែន​ក្តាប់បាន​ត្រឹមតែ​តំបន់​អាស៊ី​ខាងត្បូង​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ តែ​បាន​ទាំង​លាតសន្ធឹង​ដោយ​សន្តិវិធី ឥទ្ធិពល​របស់ខ្លួន​ចូល​ទៅដល់​ភូមិភាគ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ទៀតផង ដូច​មាន​នៅសល់​វប្បធម៌​ឥណ្ឌា ត​រហូតមកទល់​សព្វ​ថ្ងៃ​នៅក្នុង​ប្រទេស​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​មួយចំនួន ជា​ឧទាហរណ៍​ជាក់ស្តែង​ស្រាប់។

នៅក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​នៃ​នយោបាយ​សំដៅទៅ​ទិសខាងកើត​នេះ  ឥណ្ឌា​ចែចូវ​អាស៊ាន ក្លាយជា​ដៃគូ​របស់​អាស៊ាន​នៅ​ឆ្នាំ១៩៩៥ ចូលរួម​ក្នុង​Forumតំបន់​របស់​អាស៊ាន(ARF) តាំងពី​ឆ្នាំ២០០៦ មាន​វត្តមាន​នៅក្នុង​ជំនួប​កំពូល​អាស៊ាន​និង​បណ្តា​ប្រទេស​ពាក់ព័ន្ធ តាំងពី​ឆ្នាំ២០០២ និង​មាន​វត្តមាន​នៅក្នុង​ជំនួប​កំពូល​អាស៊ី​បូព៌ា​តាំងពី​ឆ្នាំ២០០។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ​នាវា​នៃ​កងទ័ពជើងទឹក​របស់​ឥណ្ឌា​ធ្វើ​ចរាចរណ៍​និង​ល្បាត​នៅក្នុង​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង​ទៀតផង។

ដូចគ្នា​អ៊ីចឹង​ដែរ ឥណ្ឌា​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​ពាណិជ្ជកម្ម​ជាមួយ​អាស៊ាន ជាហេតុ​ធ្វើឱ្យ​ទំហំ​នៃ​ការផ្តោះប្តូរ​ពាណិជ្ជកម្មរ​វាង​ភាគី​ទាំងពីរ​កើនឡើង​លឿន៖ ១៣ពាន់​លាន​ដុល្លារ​នៅ​ឆ្នាំ២០០៥ ៥៤ពាន់​លាន​ដុល្លារ​នៅ​ឆ្នាំ២០១០ និង​ជាង៧០ពាន់​លាន​ដុល្លារ​នៅ​ឆ្នាំ២០១។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ នៅ​ឆ្នាំ២០០៩ អាស៊ាន​និង​ឥណ្ឌា​បាន​ចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​បង្កើត​តំបន់​ផ្តោះ​ប្តូរ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដោយ​សេរី​មួយ ហើយ​តាម​ការគ្រោងទុក ការផ្តោះប្តូរ​ជាក់ស្តែង​ដោយ​សេរី​បែបនេះ​រវាង​ឥណ្ឌា​និង​អាស៊ាន​ទាំងមូល នឹងត្រូវ​ប្រព្រឹត្តទៅ នៅ​ឆ្នាំ២០១។

គឺ​នៅក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​នៃ​នយោបាយ​សំដៅទៅ​ទិសខាងកើត​នេះ​ដូចគ្នា ដែល​នៅក្រោយ​គ្រោះ​រលក​យក្ស​Tsunami ឆ្នាំ២០០៤ ឥណ្ឌា​បាន​ផ្តល់ប្រាក់៥០ម៉ឺន​ដុល្លារ​ទៅឱ្យ​ថៃ និង​បាន​បញ្ជូន​នាវា​មួយគ្រឿង​ប្រដាប់​ទៅដោយ​មន្ទី​ពេទ្យ​ទៅកាន់​តំបន់​Aceh នៃ​ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី។ ជំនួយ​ទាំងនេះ ពិតមែន​តែមាន​ទំហំ​តិចតួចស្តួចស្តើង តែ​វា​ជា​សញ្ញា​បង្ហាញ​នូវ​មហិច្ឆតា​របស់​ឥណ្ឌា​ក្នុងការ​លាតសន្ធឹង​ឥទ្ធិពល​របស់ខ្លួន​ចូលមកក្នុង​ភូមិភាគ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍។

ទន្ទឹមគ្នា​នឹង​ការ​ខិតជិត​ទៅរក​អាស៊ាន​ទាំងមូល ឥណ្ឌា​ក៏មាន​ទំនាក់ទំនង​ដាច់ដោយឡែក ជាមួយ​សមាជិក​អាស៊ាន​មួយក្រុម​ដែរ នៅក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​នៃ​អ្វីដែល​គេ​ហៅថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​Mekong-Gange។ គឺជា​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​មួយ​ដែល​បានកកើតឡើង​នៅ​ឆ្នាំ២០០០ និង​ដែល​ប្រមូលផ្តុំ​ដាក់​នៅ​ជុំវិញ​ឥណ្ឌា បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ចំនួន៥ ភូមា ថៃ កម្ពុជា ឡាវ និង​វៀតណាម ដើម្បី​ធ្វើ​សហប្រតិបត្តិការ​រវាង​គ្នា​នៅលើ​វិស័យ
វប្បធម៌ អប់រំ ទេសចរណ៍ និង​ដឹកជញ្ជូន។

ជាទូទៅ​នយោបាយ​សំដៅទៅ​ទិសខាងកើត​របស់​ឥណ្ឌា​ត្រូវបាន​អាស៊ាន​ទទួល
ស្វាគមន៍។ អាស៊ាន​យល់ថា ខ្លួន​មិនអាច​មើលរំលង​ឥណ្ឌា​បានទេ ពីព្រោះ​ឥណ្ឌា​ជា​មហាអំណាច​អាស៊ី​ខាងត្បូង​ដែលមាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ និង​ជាម​ហា​ទីផ្សារ​មួយ​ដែលមាន​ប្រជាជន​រហូតដល់​ទៅ​ជាង១ ២០០លាន​នាក់។ និយាយ​រួម ឥណ្ឌា​ជាម​ហាយ​ក្ស​អាស៊ី​មួយ​សមល្មម​នឹង​ដើរតួនាទី​ជា​នគរបាល​រក្សា​សន្តិសុខ​នៅក្នុង​តំបន់​និង​មាន​មាឌធំ​សមល្មម​នឹង​អាចធ្វើឱ្យ​មហា​យក្ស​ចិន​កោតខ្លាច។

អ៊ីចឹង​ហើយ បានជា​ថ្នាក់ដឹកនាំ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ភាគច្រើន​មើលឃើញថា ការពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ឥណ្ឌា​អាចជួយ​កាត់បន្ថយ​ឥទ្ធិពល​រប​ស់​ចិន អាចជួយ​រក្សា​លំនឹង​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​នៅក្នុង​តំបន់​និង​នៅ​ទីបំផុត អាចជួយ​អាស៊ាន​កុំឱ្យ​ពឹងពាក់​ចិន​ខ្លាំង​ជ្រុល​ពេក នៅលើ​វិស័យពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច ទូត​និង​នយោបាយ។

គឺ​នៅក្នុង​បរិបទ​នេះហើយ ដែល​នៅ​ឆ្នាំ២០០៤ អាស៊ាន​និង​ឥណ្ឌា​បាន​ចុះហត្ថលេខា​លើ​កិច្ចព្រមព្រៀង​មួយ​ស្តីពី«ភាពជា​ដៃគូ ដើម្បី​សន្តិភាព​និង​វឌ្ឍនភាព​រួម»។ បើ​យោងទៅតាម​ក្រុម​អ្នកសង្កេតការណ៍ កិច្ចព្រមព្រៀង​ជាមួយ​ឥណ្ឌា​មួយ​នេះ មាន​លក្ខណៈ​ស្រដៀង​គ្នា​ទៅនឹង​កិច្ចព្រមព្រៀង​ស្តីពី​ភាពជា​ដៃគូ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ដែល​អាស៊ាន​និង​ចិន​បាន​ចុះហត្ថលេខា​នៅ​ឆ្នាំ២០០។ ម្ល៉ោះហើយ​វា​ជា​សញ្ញា​បង្ហាញថា​ថ្នាក់ដឹកនាំ​អាស៊ាន​យក​ឥណ្ឌា​មក​ទប់​កុំឱ្យ​ជញ្ជីង​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​របស់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ផ្អៀង​ទៅខាង​ចិន​ខ្លាំងពេក។

ដោយឡែក គួរ​កត់សម្គាល់ថា តាំងពីដើម​ទសវត្សរ៍​ទី៩០មក អាស៊ាន​ឱបរឹត​ឥណ្ឌា​ដោយ​គ្មាន​ការភិតភ័យ ដ្បិត​ជាទូទៅ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​សឹង​ទាំងស្រុង​ចាត់ទុក​ឥណ្ឌា​ថា​ជា​មហាអំណាច​ដ៏​ស្លូត​មួយ​ដែល​កាន់​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​និង​ដែល​អនុវត្ត​អំណាច​ស្រទន់ Soft Power

នៅក្នុង​បរិបទ​ប្រកបដោយ​អំណោយផល​ល្អ​បែបនេះ និង​ដោយសារ​មាន​ការជួយ​ជំរុញ​ពី​សហរដ្ឋអាមេរិក​ទៀត​ផង ឥណ្ឌា​ច្បាស់​ជា​នឹង​បន្ត​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​អាស៊ាន​នៅ​គ្រប់​វិស័យ តទៅ​ថ្ងៃមុខ។ ប៉ុន្តែ នយោបាយ​សំដៅទៅ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍ របស់​ឥណ្ឌា​នឹង​ច្បាស់​ជាមាន​កម្រិត​និង​ខ្វះ​សន្ទុះ​ក្លៀវក្លា ដោយហេតុតែ​នៅក្នុង​ភូមិភាគ​នេះ មាន​ឥទ្ធិពល​ខ្លាំង​ជ្រុល​ពេក​ទៅហើយ​របស់​មហា​យក្ស​ចិន ជាអាទិ៍​នៅ​ភូមា កម្ពុជា និង​ឡាវ៕

ព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មាន​ប្រចាំថ្ងៃ​នឹង​អាច​ឲ្យ​លោក​អ្នក​ទទួល​បាន​នូវ​ព័ត៌មាន​សំខាន់ៗ​ប្រចាំថ្ងៃ​ក្នុង​អ៊ីមែល​របស់​លោក​អ្នក​ផ្ទាល់៖

តាមដានព័ត៌មានកម្ពុជានិងអន្តរជាតិដោយទាញយកកម្មវិធីទូរស័ព្ទដៃ RFI