ទស្សនៈព្រឹត្តិការណ៍ខ្មែរ

វត្តមាន​របស់​លោក Duterte នៅ​កម្ពុជា​ខ្លី តែ​មាន​អត្ថន័យ​វែង លើ​ការ​ស្តារ​ទំនាក់​ទំនង​ឡើង​វិញ

ចុះផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ៖

លោក​ប្រធានាធិបតី​ហ្វីលីពីន​ទី​១៦ Rodrigo Duterte ដែល​ទើប​នឹង​ឡើង​កាន់​អំណាច​កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​ ២០១៦ កន្លង​ទៅ​នេះ បាន​មក​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា​កាល​ពី​ល្ងាច​ថ្ងៃ​អង្គារ​ម្សិលមិញ​ ដើម្បី​បំពេញ​ទស្សន​កិច្ច​ផ្លូវ​រដ្ឋ​រយៈ​ពេល​ ២​ថ្ងៃ គឺថ្ងៃ​ទី​ ១៣ និង​ទី​ ១៤​ធ្នូ។ ​តាម​ការ​គ្រោង​ទុក បន្ទាប់​ពី​ចូល​គាល់​ព្រះ​មហាក្សត្រ​កម្ពុជា លោក Duterte នឹង​ជួប​ពិភាក្សា​ទ្វេភាគី​ជាមួយ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន សែន និង​ធ្វើ​ជា​សាក្សី​ក្នុង​ពិធី​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​ឯកសារ​មួយ​ចំនួន មុន​នឹង​ហោះ​ហើរ​បន្ត​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​សិង្ហបុរី។

លោក​ប្រធានាធិបតី​ហ្វីលីពីន​ទី​១៦ Rodrigo Duterte ដែល​ទើប​នឹង​ឡើង​កាន់​អំណាច​កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​ ២០១៦ កន្លង​ទៅ​នេះ បាន​មក​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា​កាល​ពី​ល្ងាច​ថ្ងៃ​អង្គារ​ម្សិលមិញ​ ដើម្បី​បំពេញ​ទស្សន​កិច្ច​ផ្លូវ​រដ្ឋ​រយៈ​ពេល​ ២​ថ្ងៃ គឺថ្ងៃ​ទី​ ១៣ និង​ទី​ ១៤​ធ្នូ។
លោក​ប្រធានាធិបតី​ហ្វីលីពីន​ទី​១៦ Rodrigo Duterte ដែល​ទើប​នឹង​ឡើង​កាន់​អំណាច​កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​ ២០១៦ កន្លង​ទៅ​នេះ បាន​មក​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា​កាល​ពី​ល្ងាច​ថ្ងៃ​អង្គារ​ម្សិលមិញ​ ដើម្បី​បំពេញ​ទស្សន​កិច្ច​ផ្លូវ​រដ្ឋ​រយៈ​ពេល​ ២​ថ្ងៃ គឺថ្ងៃ​ទី​ ១៣ និង​ទី​ ១៤​ធ្នូ។ REUTERS/Romeo Ranoco
ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

ហ្វីលីពីន និង​កម្ពុជា​កន្លង​មក​អាច​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​សមាជិក​ប្រជាជាតិ​អាស៊ី​ភាគ​អាគ្នេយ៍ ហៅ​កាត់​ថា​អាស៊ាន ដែល​មាន​ទំនាក់​ទំនង​គ្នា​បែប​រយាល​ទាំង​នយោបាយ​ការ​ទូត សេដ្ឋកិច្ច​ពាណិជ្ជកម្ម យោធា និង​វប្បធម៌។

និយាយ​ពី​ទំនាក់​ទំនង​នយោបាយ កម្ពុជា​និង​ហ្វីលីពីន តែង​មើល​មុខ​គ្នា​មិន​សូវ​ចំ​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ បើ​ទោះ​ណា​ជា​ប្រទេស​ទាំង​ពី​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​សហគមន៍​អាស៊ាន​តែ​មួយ វាសនា​តែ​មួយ​ក៏​ដោយ។ ការ​មើល​មុខ​គ្នា​មិន​ចំ​រវាង​កម្ពុជា​ និង​ហ្វីលីពីន ដែល​មាន​ការ​កត់​សម្គាល់​ខ្លាំង​នោះ គឺ​លើ​ប្រធាន​បទ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង។ នៅ​ឆ្នាំ​២០១២ កម្ពុជា​ក្នុង​ថានៈ​ជា​ប្រធាន​នៃ​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន ដែល​បាន​បង្កើត​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ ស្តីពី​ការ​ប្រតិបត្តិ​របស់​ភាគី នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​(DOC)​កាល​ពី​ឆ្នាំ​ ២០០២ មិន​អាច​ចេញ​សេចក្តី​ប្រកាស​រួម​ស្តី​ពី​បញ្ហា​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​បាន។

ម្យ៉ាង​ទៀត នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​កាល​ពី​ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០១៦ ថ្មី​ៗ​នេះ កម្ពុជា​បាន​ជំទាស់​ទៅ​នឹង​ការ​ធ្វើ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​រួម​ ដែល​ដាក់​បញ្ចូល​បញ្ហា​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ទៅ​ក្នុង​របៀប​វារៈ។ គេ​ដឹង​ហើយ​ថា ហ្វីលីពីន វៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី និង​ព្រុយ​ណេ​ ជា​សមាជិក​អាស៊ាន ដែល​មាន​ជម្លោះ​ស្រួច​ស្រាល់​ជាមួយ​ចិន លើ​បញ្ហា​អធិបតេយ្យ​ភាព​ដែន​ទឹក ដែល​ជា​ផ្លូវ​នាវា​ចរណ៍​ដ៏​សំខាន់​របស់​ពិភព​លោក។

ដូច្នេះ​ចង់​មិន​ចង់​កម្ពុជា​បាន​ក្លាយ​ជា​ផ្ទាំង​ស៊ីប​របស់​ហ្វីលីពីន និង​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន​មួយ​ចំនួន​ទៀត។ ក៏​ប៉ុន្តែ​ភាព​តាន​តឹង​ ដែល​បាន​បង្ហាញ​ឡើង​ច្បាស់​ៗ​ គឺ​រវាង​កម្ពុជា​ និង​ហ្វីលីពីន ដែល​កាលណោះ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​បាន​ប្រើ​ភាសា​ក្រោត​គ្រាត​ដាក់​គ្នា ដោយសារ​តែ​ជំហរ​របស់​កម្ពុជា​អព្យាក្រិត​ គឺ​រុញ​ឲ្យ​ហ្វីលីពីន ដោះស្រាយ​ទ្វេរភាគី​ជាមួយ​ចិន និង​កម្ពុជា​មិន​ចង់​ឃើញ​ប្រទេស​អាស៊ាន​ទាំង​១០ មាន​សម្លេង​តែ​១​ប្រឆាំង​ចិន ដែល​ជា​មិត្ត​ស៊ី​ជម្រៅ កម្រិត​ខ្ពស់​របស់​កម្ពុជា។

វិល​មក​ហ្វីលីពីន​របស់​លោក Duterte វិញ ជា​ហ្វីលីពីន​ថ្មី​ ដែល​គេ​គិត​ថា​ដំណើរ​ទស្សន​កិច្ច​របស់​ប្រធានាធិបតី​មាត់​ឆៅ សំលាប់​ឆៅ​រូប​នេះ អាច​នឹង​សាង​ទំនាក់​ទំនង​នយោបាយ និង​ការ​ទូត​ល្អ​ជាមួយ​កម្ពុជា​ឡើង​វិញ ដោយសារ​ហ្វីលីពីន បាន​សម្រប​សម្រួល​កាល​ពី​ខែ​កន្លង​ទៅ​ជាមួយ​ចិន​លើ​វិវាទ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង ហើយ​កម្ពុជា​តែង​គាំទ្រ​ចិន​លើ​ដំណោះ​ស្រាយ​ដ៏​សំខាន់​នេះ។​ ដើម្បី​ផ្សារ​ទំនាក់​ទំនង​ល្អ​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ បញ្ហា​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​អាច​នឹង​មិន​ត្រូវ​លើក​ឡើង​ក៏​ថា​បាន នៅ​ក្នុង​ឱកាស​ទស្សនកិច្ច​ថ្ងៃ​នេះ​របស់​លោក Duterte ​នៅ​កម្ពុជា។

ក្រៅពី​នេះ​កម្ពុជា​នឹង​ហ្វីលីពីន ជា​ប្រទេស​ដែល​មាន​ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម​ទាប ​គឺប្រមាណ​ជា​ ២៧​លាន​ដុល្លារ​ប៉ុណ្ណោះ នៅឆ្នាំ​២០១៥ ដោយ​កម្ពុជា​នាំ​ចូល​ស្មើ​នឹង​ ២​ដង​ទៅ​ហ្វីលីពីន​ធៀប​នឹង​ហ្វីលីពីន​នាំចូល​កម្ពុជា។ ពោល​គឺ​ការ​ដោះដូរ​ពាណិជ្ជកម្ម​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ តិ​ចជាង​បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ាន​ដទៃទៀត​ ដោយសារ​តែ​កម្ពុជា​និង​ហ្វីលីពីន​មិន​មាន​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​នឹង​គ្នា។ ជាមួយ​គ្នា​នេះ កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ទិញ​អង្ករ​ពី​កម្ពុជា​ត្រូវ​គេ​រំពឹង​ថា​កើត​មាន​ឡើង​ផង​ដែរ នៅ​ក្នុង​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក Duterte នា​ថ្ងៃ​នេះ។

គម្លាត​ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម កម្ពុជា-ហ្វីលីពីន ធៀប​ទៅ​នឹង​សមាជិក​អាស៊ាន​ដទៃ​ទៀត ក្រៅ​ពី​ហេតុ​ផល​នយោបាយ អាច​បណ្តាល​ម​ក​ពី​កត្តា​ភូមិសាស្ត្រដែរ ដោយ​ប្រទេស​ទាំងពីរ​មាន​ព្រំដែន​មិន​ជាប់​គ្នា។ ដោយ​ឡែក​ទំនាក់​ទំនង​លើ​វិស័យ​ដទៃទៀត ដូចជា​ប្រពៃណី វប្បធម៌ ភាសា អក្សរ​សាស្ត្រជា​ដើម កម្ពុជា​និង​ហ្វីលីពីន​មិន​មាន​ភាព​ស្រដៀង​គ្នា​ឡើយ ដោយ​ភាគ​ច្រើន​នៃ​ជនជាតិ​ខ្មែរ​កាន់​សាសនា​ព្រះពុទ្ធ តែ​ប្រជាជន​ហ្វីលីពីន​ភាគ​ច្រើន​កាន់​សាសនា​គ្រឹស្ត។

លើ​វិស័យ​ការងារ ពលរដ្ឋ​ហ្វីលីពីន​បាន​ចូល​មក​ប្រជែង​ការងារ​កម្ពុជា​រាប់​ពាន់​នាក់ ជា​ពិសេស​បម្រើ​ការងារ​ជា​វិស្វករ អ្នក​បច្ចេកទេស អ្នក​ជំនាញ និង​អ្នក​គ្រប់គ្រង តាម​សហគ្រាស​ឯកជន និង​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​នានា និង​មាន​ច្រើន​ដែរ​អ្នក​បំពេញ​តួនាទី​ជា​អ្នក​បម្រើ​សាសនា​គ្រឹស្ត។ ដោយឡែក​កម្ពុជា​វិញ មាន​ពលរដ្ឋ​តិច​តួច​បំផុត​ទៅ​បម្រើ​ការងារ​នៅ​ហ្វីលីពីន។

ដូច្នេះ តាមរយៈ​ដំណើរ​ទស្សន​កិច្ច​របស់​លោក​ប្រធានាធិបតី Rodrigo Duterte នៅ​កម្ពុជា​ពេល​នេះ គេ​សង្ឃឹម​ថា​បញ្ហា​នយោបាយ ពាណិជ្ជកម្ម និង​ការងារ អាច​នឹង​ត្រូវ​លើក​ឡើង​ផង​ដែរ ដើម្បី​ឲ្យ​មាន​ភាព​ប្រសើរ​លើ​ទំនាក់​ទំនង​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ​ឡើង​វិញ៕

ព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មាន​ប្រចាំថ្ងៃ​នឹង​អាច​ឲ្យ​លោក​អ្នក​ទទួល​បាន​នូវ​ព័ត៌មាន​សំខាន់ៗ​ប្រចាំថ្ងៃ​ក្នុង​អ៊ីមែល​របស់​លោក​អ្នក​ផ្ទាល់៖

តាមដានព័ត៌មានកម្ពុជានិងអន្តរជាតិដោយទាញយកកម្មវិធីទូរស័ព្ទដៃ RFI