ចារកិច្ច៖បារំាង និងអាល្លឺម៉ង់ដំឡើងសម្លេងដាក់អាមេរិក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:០៩
សំណុំរឿងចារកិច្ចអាមេរិកនៅក្នុងប្រទេសអឺរ៉ុបមួយចំនួន មានបារំាង និងប្រទេសអាល្លឺម៉ង់បាននិងកំពុងបន្តខ្ចរខ្ចាយយ៉ាងខ្លំាង។ នៅក្នុងជំនួបកំពូលអឺរ៉ុបរយៈពេល ២ថ្ងៃដែលបានចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៤ តុលាម្សិលមិញ សំណុំរឿងចារកិច្ចអាមេរិកមួយនេះហាក់ដូចជាបានគ្រប់ដណ្តប់សឹងតែទំាងស្រុងនៅក្នុងជំនួបកំពូលអឺរ៉ុបក្នុងទីក្រុងព្រុចសែល។ នៅថ្ងៃនេះទៀត កាសែតអង់គ្លេសទើបនឹងបានបញ្ចេញព័ត៌មានថ្មីទៀតដែលអះអាងថា ទីភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិកបានលួចស្តាប់ការសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទ ឬលួចមើលសារអេឡិចត្រូនិករបស់បណ្តាប្រមុខរដ្ឋ ឬប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចំនួន ៣៥រូបនៅទូទាំងពិភពលោក។ តែនៅពេលនេះ មានតែបារំាង និងអាល្លឺម៉ង់ទេដែលបានផ្តួចផ្តើមគំនិតរួមគ្នាមួយក្នុងការនំាអាមេរិកឲ្យអនុម័តនូវច្បាប់រួមមួយស្តីពីវិស័យស៊ើបអង្កេត។
ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ព័ត៌មានស្តីពីសកម្មភាពចារកិច្ចរបស់អាមេរិកទៅលើប្រទេសមួយចំនួនក្នុងលោក ត្រូវបានបណ្តាញសារព័ត៌មានទម្លាយឲ្យដឹងជាបន្តបន្តាប់ ដោយផ្អែកលើឯកសារសម្ងាត់បានមកពី Edward Snowden អតីតបុគ្គលិកទីភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិក NSA (National Security Agency) ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងជ្រកកោននៅក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ី។ ព័ត៌មានធ្លាយចុងក្រោយ គឺមានជាប់ទាក់ទងនឹងប្រទេសបារំាង និងអាល្លឺម៉ង់។ ដោយឡែកនៅថ្ងៃនេះ មានរឿងថ្មីមួយទៀតដែលចុះផ្សាយដោយកាសែតអង់គ្លេសដែលថា ទីភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិកបានលួចស្តាប់ការសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទ ឬលួចមើលសារអេឡិចត្រូនិករបស់បណ្តាប្រមុខរដ្ឋ ឬប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចំនួន ៣៥រូបនៅទូទាំងពិភពលោក។ តែគេនៅមិនទាន់ដឹងថា នឹងមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងប្រទេសណាខ្លះទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយនៅពេលនេះ បារំាង និងអាល្លឺម៉ង់កំពុងបន្តក្តៅក្រហាយ និងបានសម្តែងការតូចចិត្តខ្លំាងណាស់ចំពោះទង្វើរបស់អាមេរិក។ សម្រាប់ប្រទេសបារំាង លោកប្រធានាធិបតី François Hollande បានចាត់ទុកទង្វើរបស់ទីភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិក ថាជាទង្វើមួយដែលមិនអាចទទួលយកបានទេ។
« វាមានទង្វើ និងកាយវិការមួយចំនួនដែលគេមិនអាចទទួលយកបានទេ។ នៅពេលដែលបញ្ហាមួយបានកើតមានជ្រុលហួស ទាក់ទងនឹងការលួចស្តាប់ទូរស័ព្ទ ដូចករណីការលួចស្តាប់ពីទីភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិក និងដែលអាចមានជាប់ទាក់ទងនឹងពលរដ្ឋគ្រប់រូប ព្រមទំាងថ្នាក់ដឹកនំាអឺរ៉ុបមួយចំនួនផងនោះ គេត្រូវតែចាត់វិធានការ និងសុំការពន្យល់បកស្រាយឲ្យបានច្បាស់លាស់។ គឺជាសំណុំរឿងមួយដែលគ្មានថ្ងៃបញ្ចប់ទេ ព្រោះថា យើងបានដឹងយ៉ាងច្បាស់នឹងមានការលេចឡើងថ្មីៗទៀតនៅពេលខាងមុខ។ ដូច្នេះ គេត្រូវតែចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ភ្លាមៗ ជាជាងរង់ចំាការចេញផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានដោយផ្អែកលើឯកសាររបស់ Edward Snowden។ គេត្រូវតែទទួលបានការពន្យល់បកស្រាយច្បាស់លាស់ ព្រោះថា សេចក្តីទុកចិត្តរវាងសម្ព័ន្ធមិត្ត គឺសំខាន់ណាស់។ ប្រសិនបើយើងចង់ធ្វើការជាមួយគ្នាក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហារួម ដូចយ៉ាងប្រយុទ្ធប្រឆំាងនឹងភេរវនិយម យើងត្រូវតែមានច្បាប់សម្រាប់អឺរ៉ុប និងសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក »
ខុសពីលោក François Hollande លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្រ្តីអាល្លឺម៉ង់ Angela Merkel មិនអាចទប់កំហឹងរបស់លោកស្រីបានឡើយ។ ទប់មិនបាន ព្រោះទូរស័ព្ទដៃរបស់លោកស្រីត្រូវបានទីភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិកលួចស្តាប់។ ភ្លាមៗ លោកស្រីបានទូរស័ព្ទប្រាប់លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកអូបាម៉ាថាគេមិនដែលធ្វើចារកិច្ចរវាងប្រទេសជាមិត្តគ្នាឯងទេ។
« តំាងពីដើមដំបូងនៃការផ្ទុះឡើងនូវរឿងចារកិច្ចអាមេរិក ខ្ញុំបាននិយាយប្រាប់លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកថា ទង្វើចារកិច្ចរវាងប្រទេសជាមិត្ត ជាទង្វើមួយដែលមិនត្រូវកើតមានទេ។ ខ្ញុំធ្លាប់បានប្រាប់លោកអូបាម៉ាកាលពីខែកក្កដាកន្លងទៅនាឱកាសទស្សនកិច្ចរបស់លោកក្នុងទីក្រុងប៊ែរឡំាង ហើយខ្ញុំបាននិយាយប្រាប់គាត់ម្តងទៀតនៅថ្ងៃម្សិលមិញតាមទូរស័ព្ទ។ ខ្ញុំមិនបានគិតសម្រាប់តែខ្លួនខ្ញុំម្នាក់ទេ តែខ្ញុំគិតសម្រាប់ប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់ទំាងអស់។ យើងត្រូវការសេចក្តីទុកចិត្តរវាងប្រទេសជាដៃគូ ហើយសេចក្តីទុកចិត្តនេះត្រូវតែទទួលបានការគោរព។ គេត្រូវតែគិតគូរអំពីយន្តការក្នុងការការពារដែលយើងត្រូវការ។ គេត្រូវគិតគូរអំពីតម្លាភាព។ យើងកំពុងតែប្រឈមមុខនឹងបញ្ហារួមដូចគ្នា។ តែសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់យើងត្រូវតែឈរលើមូលដ្ឋាននៃការទុកចិត្តគ្នាទៅវិញ ទៅមក។ អ៊ីចឹងហើយបានជាខ្ញុំសូមរម្លឹកឡើងវិញថា គេមិនដែលធ្វើចារកិច្ចរវាងប្រទេសជាមិត្តទេ។ ទំាងនេះ មានជាប់ទាក់ទងនឹងប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់គ្រប់រូប។ គឺជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្ញុំក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្រ្តីដើម្បីធ្វើយ៉ាងណា ការពារមិនឲ្យមានពលរដ្ឋអាល្លឺម៉ង់ណាម្នាក់ស្ថិតក្រោមចារកិច្ចរបស់ប្រទេសណាមួយទេ »
ក្រៅពីប្រទេសជាប់ពាក់ព័ន្ធផ្ទាល់ មានបារំាង និងអាល្លឺម៉ង់ សំណុំរឿងចារកិច្ចអាមេរិកបានក្លាយជាប្រធានក្តៅមិនបានព្រៀងទុកជាមុននៅក្នុងជំនួបកំពូលអឺរ៉ុបនាទីក្រុងព្រុចសែល ប្រទេសប៊ែលហ្សិច។ ជាទូទៅ មានថ្នាក់ដឹកនំាអឺរ៉ុបមួយចំនួនធំបានសម្តែងការតក់ស្លុតយ៉ាងខ្លំាងចំពោះការផ្ទុះចេញនូវរឿងអាស្រូវនេះ។ រឿងអាស្រូវដែលបានធ្វើឲ្យលោកប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុប Barroso ប្រៀបប្រដូចទៅនឹងប៉ូលិសនៃរបបផ្តាច់ការ។
« គឺជាសំណួរមួយយ៉ាងសំខាន់។ យើងនឹងមិនអាចធ្វើព្រងើយកន្តើយចំពោះបញ្ហានេះបានទេ។ សម្រាប់យើង គឺជារឿងមួយសំខាន់ និងងាយយល់ណាស់ ប្រសិនបើគេបែរក្រោយត្រឡប់ទៅមើលនៅក្នុងអតីតកាលរបស់ប្រទេសមួយចំនួន។ ជាក់ស្តែង នៅអាល្លឺម៉ង់ខាងកើតកាលក្នុងរបបកុម្មុយនិស្ត គេបានសង្កេតឃើញមានកងប៉ូលិសនយោបាយដែលបានតាមឃ្លំាមើលជីវិតរស់នៅរបស់មនុស្សជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
តាមរយៈទង្វើនេះ យើងបានដឹងយ៉ាងច្បាស់អំពីបំណងរបស់របបផ្តាច់ការ។ យើងបានដឹងយ៉ាងច្បាស់នូវផលវិបាករបស់វា នៅពេលដែលរដ្ឋបានប្រើអំណាចរបស់ខ្លួនដើម្បីជ្រៀតជ្រែកក្នុងជីវិតរស់នៅរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ។
ដូច្នេះ វាពិតជារឿងមួយសំខាន់ណាស់ មិនមែនសំខាន់សម្រាប់តែប្រទេសអាល្លឺម៉ង់មួយប៉ុណ្ណោះទេ តែវាសំខាន់សម្រាប់សហភាពអឺរ៉ុបទំាងមូល។ សិទ្ធិសេរីភាពរស់នៅក្នុងជីវិតឯកជន និងការការពារគ្រប់ទិន្ន័យទំាងអស់ ទំាងនេះមានជាប់ទាក់ទងនឹងគ្រប់ប្រទេសសមាជិកអឺរ៉ុបទំាងអស់ ហើយយើងនឹងព្យាយាមទាមទារឲ្យមានការគោរពឲ្យបានត្រឹមត្រូវចំពោះបញ្ហានេះ »
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការបែកធ្លាយនូវសំណុំរឿងចារកិច្ចអាមេរិកនៅក្នុងប្រទេសអឺរ៉ុបពេលនេះបាននិងកំពុងធ្វើឲ្យរដ្ឋបាលអាមេរិកំាងក្រពុលមុខយ៉ាងខ្លំាង។ លោក Jay Carney អ្នកនំាពាក្យរបស់សេតវិមានមិនបានបដិសេធទេថា រឿងអាស្រូវនេះពិតជាបានបង្កឲ្យមានភាពតានតឹងរវាងអាមេរិក និងប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តដោយចៀសមិនរួច។ តែទន្ទឹមគ្នានេះ លោក Jay Carney ក៏បានបញ្ជាក់ពីទំនាក់ទំនងមិនអាចកាត់ផ្តាច់បានរវាងអាមេរិក និងបណ្តាប្រទេសជាដៃគូ។
« គេពិតជាមិនអាចទាត់ចោលបានទេថា ការលេចឡើងនូវព័ត៌មាននេះ ពិតជាបានបង្កឲ្យមានភាពតានតឹងនៅក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងយើង និងបណ្តាប្រទេសមួយចំនួន ហើយយើងនឹងដោះស្រាយបញ្ហានេះ តាមផ្លូវការទូត។ ទាក់ទងនឹងប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ និងប្រទេសដទៃទៀត យើងកំពុងជជែកគ្នាយ៉ាងច្រើនចំពោះបញ្ហានេះ។ ប្រទេសទំាងអស់នេះ គឺជាមិត្តរបស់យើងដែលយើងមិនអាចធ្វើព្រងើយកន្តើយចំពោះក្តីបារម្ភរបស់ពួកគេបានឡើយ។
ទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសទំាងអស់នេះ គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិក សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាសន្តិសុខអាមេរិក។ កិច្ចព្រមព្រៀងដោះដូរដោយសេរី និងទំនាក់ទំនងមិនអាចកាត់ផ្តាច់បានសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសជាដៃគូដែលយើងត្រូវតែធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ »
ពិតណាស់ថា ទំាងអាមេរិក ក៏ដូចជាប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្ត មានបារំាង និងអាល្លឺម៉ង់ ជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង គ្មាននរណាម្នាក់ចង់ឃើញរឿងអាស្រូវមួយនេះចូលមកបំផ្លាញទំនាក់ទំនងជាដៃគូដែលមានតំាងពីរាប់សិបទសវត្សមកហើយនោះទេ។ តែទន្ទឹមគ្នានេះ បារំាង និងអាល្លឺម៉ង់ក៏មិនទុកបណ្តោយឲ្យអាមេរិកបន្តប្រព្រឹត្តទង្វើរបៀបនេះជាបន្តទៀតដែរ ដោយទីក្រុងប៉ារីស និងប៊ែរឡំាងបានផ្តួចផ្តើមគំនិតរួមគ្នាមួយក្នុងការនំាអាមេរិកឲ្យអនុម័តនូវច្បាប់រួមមួយស្តីពីវិស័យស៊ើបអង្កេត៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ