ទស្សនៈព្រឹត្តិការណ៍ពិភពលោក

ការបោះឆ្នោត​​​ប្រធានាធិបតី​​​នៅ​​អ៊ីរ៉ង់​​ខែ​​​ឧសភា​​​​អាច​​​ផ្តល់​​​លទ្ធផល​​​ភ្ញាក់ផ្អើល​​ ​ដែល​​​គេ​​​ពិបាក​​​​ស្មាន​​​​

ចុះផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ៖

ថ្ងៃ​១៩ឧសភា​ខាងមុខ​នេះ ប្រជាជន​អ៊ីរ៉ង់​នឹង​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ប្រធានាធិបតីអាណត្តិ​​ថ្មី។ លោក​ហាសាន​ រ៉ូហានី ជា​ប្រធានាធិបតី​ផុតអាណត្តិ​អាច​មាន​សង្ឃឹម​ច្រើន។ ទោះ​យ៉ាងនេះ​ក្តី គេ​ពិបាក​នឹង​ស្មានដឺង​ពី​លទ្ធផល​មុន​ណាស់ ព្រោះ​​​​​ការ​បោះឆ្នោត​អាណត្តិមុនៗ​កន្លងមក​ ​តែង​ផ្តល់​លទ្ធផល​ភ្ញាក់ផ្អើល ខុសពី​​ការ​រំពឹង​ទុក។ 

ប្រធានាធិបតី​ផុតអាណត្តិ​អ៊ីរ៉ង់ លោក​ហាសាន រ៉ូហានី
ប្រធានាធិបតី​ផុតអាណត្តិ​អ៊ីរ៉ង់ លោក​ហាសាន រ៉ូហានី REUTERS/Athit Perawongmetha
ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

សម្រាប់​ការបោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី​នៅ​អ៊ីរ៉ង់​​ខែ​ឧសភា ខាងមុខ​ មានបេក្ខជនផ្លូវការ​​​សរុប​​៦រូប ក្នុង​នោះ​មា​ន​​លោក​ហាសាន ​រ៉ូហានី ដែល​ជា​ប្រធានាធិបតី​ផុតអាណត្តិ​ផងដែរ។ ​លោករ៉ូហានី ​កាន់​សាសនា​អ៊ីស្លាម​មិនសូវ​តឹងតែង លោក​អាច​មាន​សង្ឃឹម​ច្រើន ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​អាណត្តិ​ថ្មី​នេះ ព្រោះ​កន្លង​មក រដ្ឋាភិបាល​លោក​បាន​បង្ហាញ​ស្នាដៃ​ល្អ​គួរកត់​សម្គាល់​។ ជាក់ស្តែង ​លោក​រ៉ូហានី​សម្រេច​បាន​កិច្ចព្រមព្រៀង​នុយក្លេអ៊ែរ​​ជាមួយ​ប្រទេស​មហាអំណាច ធ្វើអោយ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ដក​ទណ្ឌកម្ម​មួយភាគ​ពី​អ៊ីរ៉ង់។

ទោះយ៉ាងនេះ​ក្តី គេ​នៅតែ​ពិបាក​​​ស្មានដឹង​ពី​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​​ក្នុងស្រុក​អ៊ីរ៉ង់​- ដោយសារ​តែ​កន្លងមក លទ្ធផល​បោះឆ្នោតអាណត្តិមុនៗ ​ចេញមក​ខុសពី​ការរំពឹងទុក​របស់​អ្នក​សង្កេតការណ៍។ ជាក់ស្តែង ឆ្នាំ១៩៩៧ បេក្ខជន​កំណែទំរង់​ ម៉ូហាម៉ាដ ខាតាមី ​បាន​ទទួល​ជោគជ័យ​ធំធេង​ ឈ្នះ​បេក្ខជន​​អភិរក្ស​និយម អាលី អាក់ក្បា ណាតិក នួរី។ នៅឆ្នាំ២០០៥​ដែរ លោក​ម៉ាមូត អាម៉ាឌីណេចាត ដែល​ជាបេក្ខជន​អភិរក្ស​និយម​​​​ បាន​ឈ្នះឆ្នោត​ជា​ប្រធានាធិបតី។ លោក​បានឈ្នះ​បេក្ខជន​អាក់ក្បា រ៉ាហ្វសាន់ចានី ជា​លទ្ធផល​ដែល​គេ​មិនបាន​ស្មានដល់​ ព្រោះថា បេក្ខជន​​​រ៉ាហ្វសាន់​ចានី​ ធ្លាប់​តែ​ជាអ្នក​លេចធ្លោ​ក្នុង​ឆាក​នយោបាយ តាំងពី​មាន​ចលនា​បដិវត្តន៍​ឆ្នាំ១៩៧៩​មក។ ​លោក​រ៉ាហ្វសាន់ចានី​បាន​ទទួល​មរណភាពហើយ។

ទាក់ទង​នឹង​ការ​ពិបាក​ដឺងលទ្ធផល​ឆ្នោត​មុន​នេះ ​ក៏​មា​ន​លទ្ធផល​​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​២០១៣​ដែល​លោក​​រ៉ូហានី ​​បានទទួលសម្លេង​គាំទ្រ​ជាង​៥០ភាគរយ តាំង​ពី​ជុំទី១​ទៅដែរ។ ​ដូច្នេះ គេពិបាក​ប៉ាន់ស្មាន​ដឹងចិត្ត​ប្រជាជន​អ៊ីរ៉ង់​​ណាស់។ ​គេពិបាក​ទាយទុក​ថា ពេលនេះ ម៉ោងនេះ ​តើ​ប្រជាជន​អ៊ីរ៉ង់​ត្រូវការ​អ្នកដែល​ធ្វើកំណែទំរង់ អ្នកដែល​កាន់សាសនា​មិនតឹងតែង​ហួសហេតុ ដូចជា​ប្រធានាធិបតី​រ៉ូហានី​សព្វថ្ងៃ រឺ​ក៏​ត្រូវកា​រ​អ្នក​អភិរក្ស​និយម​។ សៀវភៅ​សរសេរ​ទាក់ទង​អ៊ីរ៉ង់ មិនជា​មានច្រើន​ទេ។

ជាទូទៅ ក្រុម​អ្នក​​សង្កេតការណ៍​បរទេស តែង​ផ្តោត​​​ការវិភាគ​នៅតាម​សង្កាត់ដែល​មាន​​​ប្រជាជន​អ្នកមាន​រស់នៅ ជាសង្កាត់​ដែល​មាន​លក្ខណៈ​ស៊ីវិល័យ​បែប​​លោក​ខាងលិច។ ដូច្នេះ គេ​មិនអាច​ដឹងថា តើ​ប្រជាជន​រស់នៅ​​តាម​កន្លែងផ្សេង​ តាម​ក្រុងតូចៗ​ផ្សេងទៀត​មានទស្សនៈ​បែបណា​អោយពិត​ប្រាកដ​ទេ។ ​
​​
លោកMichael Axworthy ជា​​​អ្នកជំនាញប្រវត្តិសាស្ត្រ​មួយរូបដែល​បានសរសេរ​សៀវភៅ​ច្រើនក្បាល​ទាក់ទង​​​នឹង​​អ៊ីរ៉ង់។ លោកប្រាប់ថា អោយ​តែ​ពេល​បោះឆ្នោត​ម្តងៗ ជាទូទៅ អ្វីៗ​គឺ​ពិបាកនឹងដឹងទុក​មុន​ណាស់។ ដូច្នេះ ​លទ្ធផល​ដែល​ចេញមក ក្នុង​ពេល​បោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី​ម្តងៗ បាន​បង្ហាញ​ពី​ការផ្ទុះឡើង​​នៃ​គំនិត​​​ប្រជាធិបតេយ្យក្នុងស្រុក។

ទោះជា​ពេលនេះ ប្រធានាធិបតី​ផុតអាណត្តិ ​​​រ៉ូហានី​មាន​សង្ឃឹម​​ច្រើន​ក្តី ​តែ​​លោក​ត្រូវ​ប្រឈម​នឹង​បេក្ខជនអភិរក្ស​និយម​​​​២រូប ដ៏​លេចធ្លោ។ នោះ​គឺ​ ​​​អភិបាល​ក្រុង​តេហេរ៉ង់ លោក​ម៉ូហាម៉ាត ​បាក់ហ៊ែរ ហ្កាលីបាហ្វ និង​លោក ​អេប្រាហ៊ីម រេសស៊ី ជា​បេក្ខជនកាន់សាសនា​​តឹងរ៉ឺង។ គេមើលឃើញ​ថា ​លោក​រេសស៊ី​នេះ ​អាច​មានអាទិភាព​បន្ត​តំណែង​ពី​ប្រមុខ​សាសនា អាលី​ខាមេណី​ ទៀតផង។ ​

ទោះបី​​ប្រធានាធិបតី​ផុតអាណត្តិ រ៉ូហានី អាច​មា​នសំណាង​បន្ត​អាណត្តិ​ដឺកនាំ សម្រាប់​ការបោះឆ្នោត​​ខែឧសភា​ខាងមុខ ​គេនៅ​តែ​​មិនអាច​ដឺងមុន​ថា តើ​លទ្ធផល​អាច​នឹង​ប្រែប្រួល​​ ដូច​ធ្លាប់​មាន​កន្លងមក​ដែរទេ។ កន្លងមក ប្រមុខសាសនា​ខាមេណី ​ធ្លាប់​រិះគន់​ប្រធានាធីបតី​រ៉ូហានី​ ចំពោះ​ការងារ​សេដ្ឋកិច្ចបែប​បើក​ចំហរ​​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ដែរ​ ព្រោះ​ថា ក្រោយ​​​កិច្ចព្រមព្រៀង​នុយក្លេអ៊ែរ​​អ៊ីរ៉ង់ ចូលជាធរមាន​ដើមឆ្នាំ​២០១៦ ជួយអោយ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​​ដកទណ្ឌកម្ម​មួយភាគ​ចេញ​ពី​អ៊ីរ៉ង់ ក៏​ការវិនិយោគ​បរទេស​នៅ​យឺតយ៉ាវ។ ចំនួន​អ្នកគ្មាន​ការងារ​ធ្វើ​បាន​កើន​ពី​ជាង១០ភាគរយ ទៅ​១២ភាគរយ។

​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ទាំងនេះ ​អ្វីៗ​អាចប្រែប្រួល លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី​ថ្ងៃ១៩ឧសភា អាច​ប្រែប្រួល។ ដូច​ប្រមុខ​សាសនា​អាលី ខាមេណី​ដែរ​ ​ប្រសិនបើ​​ប្រជាជន​អ៊ីរ៉ង់​ភាគច្រើន​​មិនសប្បាយចិត្ត​នឹង​​លទ្ធផលការងារ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លោក​រ៉ូហានី​ ប្រជាជន អាច​នឹងបោះឆ្នោត​អោ​យ​បេក្ខជន​​​ផ្សេងទៀត បែបយ៉ាងបោះឆ្នោត​អោយ​​បេក្ខជនអភិរក្ស​និយម អេប្រាហ៊ីម ​រេសស៊ី​ ផងក៏​​មិនដឺង​!

 

ព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មាន​ប្រចាំថ្ងៃ​នឹង​អាច​ឲ្យ​លោក​អ្នក​ទទួល​បាន​នូវ​ព័ត៌មាន​សំខាន់ៗ​ប្រចាំថ្ងៃ​ក្នុង​អ៊ីមែល​របស់​លោក​អ្នក​ផ្ទាល់៖

តាមដានព័ត៌មានកម្ពុជានិងអន្តរជាតិដោយទាញយកកម្មវិធីទូរស័ព្ទដៃ RFI