ប្រេងកាតកំពុងក្លាយជាសង្រ្គាមស៊ីសាច់ហុតឈាមរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៤៥
១០ ថ្ងៃមកហើយដែលប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់កំពុងបន្តប្រឈមមុខដាក់គ្នា។ អ្វីៗបានឡើងតានតឹងដល់កំពូល បន្ទាប់ពីរដ្ឋអំណាចអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានប្រហារជីវិតមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់អ៊ីស្លាមឈីអ៊ីតម្នាក់ឈ្មោះនីមៀរ អាល់ នីមៀរកាលពីថ្ងៃទី២ មករា។ បន្ទាប់មក ទីក្រុងរីយ៉ាដក៏បានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូត និងព្យួរកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្មជាមួយទីក្រុងតេហេរ៉ង់ផងដែរ។ ក្រៅពីសង្រ្គាមដណ្តើមឥទ្ធិពលរវាងមហាអំណាចទាំងពីរក្នុងតំបន់ដែលគ្រប់គ្នាបានឃើញនឹងភ្នែក និងឮផ្ទាល់នឹងត្រចៀក ក៏មានបង្កប់ដោយសង្រ្គាមអាដ៏កំបំាង និងពិសពុលមួយដែរ នោះគឺសង្រ្គាមប្រេងកាតដែលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ជាប្រទេសជង្រុកប្រេងដូចគ្នា។
វិបត្តិអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ដែលបានកើតចេញពីការប្រហារជីវិតមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់អ៊ីស្លាមឈីអ៊ីតម្នាក់ដោយរដ្ឋអំណាចទីក្រុងរីយ៉ាដកាលពីថ្ងៃទី២ មករាកន្លងទៅ គ្រាន់តែជាទឹកមួយដំណក់តូចដែលតក់ចូលក្នុងទឹកមួយកែវដែលកំពុងពេញហូរហៀរស្រាប់ប៉ុណ្ណោះ។ តាមពិតទៅ ប្រទេសមហាអំណាចក្នុងតំបន់ទាំងពីរដែលមាននិកាយសាសនាអ៊ីស្លាមខុសគ្នាបានប្រឈមមុខដាក់គ្នានៅគ្រប់វិស័យទាំងអស់ ទាំងនយោបាយ ការទូត យោធា និងប្រេងកាត។ តែអ្វីជាការកត់សម្គាល់ ភាពតានតឹងរវាងទីក្រុងរីយ៉ាដ និងតេហេរ៉ង់ដែលទើបលេចធ្លោពេលនេះបានកើតមានឡើង ចំពេលដែលតម្លៃប្រេងឆៅនៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិបានចុះខ្លាំង និងកំពុងបន្តធ្លាក់ចុះសឹងតែរាល់ថ្ងៃ ពោលមានតម្លៃមិនដល់ ៣៧ដុល្លារផងក្នុង ១បារីលនៅថ្ងៃនេះ។
សេដ្ឋកិច្ចអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត សេដ្ឋកិច្ចអ៊ីរ៉ង់ ក៏ដូចជាសេដ្ឋកិច្ចរបស់បណ្តាប្រទេសផលិតប្រេងផ្សេងទៀតដែរ គឺបានពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើចំណូលបានមកពីការបូមមាសខ្មៅលក់។ ដូច្នេះ តម្លៃប្រេងឆៅធ្លាក់ថ្លៃមិនបានគំរាមកំហែងតែលើប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ឬអ៊ីរ៉ង់ម្នាក់គត់ឯណា។ តែសំណួរដែលកំពុងចោទសួរពេលនេះគឺថា ហេតុអ្វីបានជាអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានព្យាយាមមិនព្រមបញ្ចុះបរិមាណផលិតកម្មប្រេងឆៅដើម្បីឲ្យតម្លៃឡើងថ្លៃ និងថែមទាំងចង់ឃើញតម្លៃប្រេងឆៅនៅទាបរបៀបនេះ?
គ្មានអ្វីពិបាកយល់ទេ ព្រោះមកពីអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតមានបំណងចង់ដាក់គំនាបលើគូបដិបក្ខអ៊ីរ៉ង់ដែលជាប្រទេសជង្រុកប្រេងមួយដែរ។ ទីក្រុងរីយ៉ាដបានយល់យ៉ាងច្បាស់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ចុះហត្ថលេខាក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៤ នឹងអនុញ្ញាតឲ្យអ៊ីរ៉ង់រួចផុតពីទ័ណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិ។ នៅពេលនោះ អ៊ីរ៉ង់នឹងសម្រុកបូមប្រេងគ្មានកំណត់បរិមាណដើម្បីស្រង់ដើមពីភាពយឺតយ៉ាវរបស់ខ្លួន។ តែអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានរកវិធីបិទខ្ទប់ ដោយទុកបណ្តោយឲ្យតម្លៃប្រេងឆៅធ្លាក់ថ្លៃ និងក៏បានប្រឹងបូមបន្ថែមខ្លួនឯងដែរ ពោលមិនខុសអ្វីលើពាក្យស្លោកដែលថា ទំនិញជុញនាំឲ្យតម្លៃធ្លាក់ចុះនោះទេ។
តាមពិតទៅ សង្រ្គាមពាក្យសម្តីរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ទាក់ទងនឹងមាសខ្មៅបានកើតមានតាំងពីនៅក្នុងជំនួបកំពូលចុងក្រោយរបស់អង្គការនៃក្រុមប្រទេសផលិតប្រេងក្នុងទីក្រុងវីយែន ប្រទេសអូទ្រីស្តនាថ្ងៃទី៤ ធ្នូកន្លងទៅមកម្ល៉េះ។ មួយថ្ងៃមុនជំនួបកំពូល រដ្ឋមន្រ្តីថាមពលអ៊ីរ៉ង់បានព្រមានថា អ៊ីរ៉ង់នឹងមិនយល់ព្រមចរចាលើការដំឡើងផលិតកម្មប្រេងឆៅអ៊ីរ៉ង់នៅក្រោយការលើកទ័ណ្ឌកម្មជាដាច់ខាត និងថា រឿងអ៊ីរ៉ង់បូមតិច ឬច្រើនជាសិទ្ធិរបស់អ៊ីរ៉ង់ដែលគ្មាននរណាអាចបញ្ជាបានឡើយ។ រដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីរ៉ង់រូបនោះដដែលបានបន្ថែមថា មិនមែនអ៊ីរ៉ង់តែដែលបានធ្វើឲ្យតម្លៃប្រេងឆៅធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុករបៀបនេះ។
ជាការពិត ការដែលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានទុកបណ្តោយឲ្យតម្លៃប្រេងឆៅធ្លាក់ថ្លៃ និងបន្តបូមប្រេងរបស់ខ្លួនដោយគ្មានកំណត់មកដល់សព្វថ្ងៃ គឺជាឆន្ទៈនយោបាយមួយដែលទីក្រុងរីយ៉ាដចង់សម្លាប់គូប្រជែងផ្សេង ដូចយ៉ាងអាមេរិកដែលបញ្ចេញឧស្ម័នឈីស្ត ឬរុស្ស៊ីដែលជាប្រទេសនំាប្រេងឆៅចេញលំដាប់ទី២ ក្នុងលោក។ តែគេក៏ត្រូវតែហ៊ាននិយាយថា នយោបាយរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក៏បានសម្លាប់អ៊ីរ៉ង់ដែលជាគូប្រជែងក្នុងតំបន់របស់ខ្លួនដែរ។
នៅក្នុងន័យនេះ អ៊ីរ៉ង់ពិតជាមិនយល់ច្រឡំទេ និងបានចង្អុលមុខអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតចំៗថា មានចេតនាប្រើយុទ្ធសាស្រ្តរបៀបនេះដើម្បីពន្លិចខ្លួន។ នៅថ្ងៃទី៤ មករាកន្លងទៅ លោករដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអ៊ីរ៉ង់បានយល់ឃើញថា យុទ្ធសាស្រ្តបង្កប់ដោយល្បិចកលរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតរួមគំនិតជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្ត ៥ប្រទេសនៃក្រុមប្រឹក្សានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឈូងសមុទ្រពែរ្ស គឺកូវ៉ែតកាតា បារ៉ែន អេមីរ៉ាអារ៉ាប់រួម និងអូម៉ង់បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជនអ៊ីរ៉ង់ ព្រមទាំងប្រជាជនអ៊ីស្លាមនៅក្នុងតំបន់។
ការលើកឡើងរបស់រដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីរ៉ង់យ៉ាងដូចនេះពិតជាមិនខុសទេ ព្រោះអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបាន និងកំពុងធ្វើអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាងទាំងអស់ដើម្បីរារាំងអ៊ីរ៉ង់កុំឲ្យវិលត្រឡប់ចូលប្រឡូកក្នុងល្បែងប្រេងឆៅជាថ្មីនៅក្នុងតំបន់។ កន្លងមក ពិសេសក្នុងពេលដែលអ៊ីរ៉ង់កំពុងជាប់សំណាញ់ទ័ណ្ឌកម្មអន្តរជាតិ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានទៅចែចូវម៉ូយដុំគ្រាក់ដូចយ៉ាងចិន និងឥណ្ឌាដែលធ្លាប់ទិញប្រេងរបស់អ៊ីរ៉ង់។ ទីក្រុងរីយ៉ាដបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា ទំរាំអ៊ីរ៉ង់រួចទ័ណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងផ្តើមរឹងដៃរឹងជើងត្រឡប់ចូលសៃវៀនវិញ ខ្លួនបានស៊ីឆ្អែតប៉ោងពោះរួចស្រេចបាត់ទៅហើយ។
សូមជម្រាបជូនថា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ក៏ជាប្រទេសស្ថាបនិកពីរក្នុងចំណោមប្រទេសស្ថាបនិកទាំង ៥ របស់អង្គការនៃក្រុមប្រទេសផលិតប្រេងហៅកាត់ថា OPEP។ កាលពីឆ្នាំ ១៩៦០ និងក្នុងពេលសង្រ្គាមរវាងអ៊ីរ៉ាក់ អ៊ីរ៉ង់ចន្លោះឆ្នាំ ១៩៨០ ១៩៨៨ ឬមួយក៏ក្នុងពេលដែលទ័ពអ៊ីរ៉ាក់របស់សាដាម ហ៊ូសេនចូលឈ្លានពានទឹកដីកូវ៉ែតក្នុងឆ្នាំ ១៩៩០ សមាជិក OPEP បានជំនះភាពមិនចុះសម្រុងគ្នាក្នុងរឿងនយោបាយដើម្បីទប់តម្លៃប្រេងឆៅកុំឲ្យធ្លាក់ថ្លៃ។ ជាទូទៅ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក្នុងនាមជាប្រទេសនំាប្រេងចេញទី១ ក្នុងលោកបានដើរតួនាទីជាបងធំចាត់ចែងរឿងបរិមាណ និងតម្លៃប្រេង។
តែចាប់ពីពេលនេះតទៅ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនៅតែចង់ដើរតួនាទីជាបងធំចាត់ចែងដដែល តែមិនមែនដើម្បីផលប្រយោជន៍អង្គការ OPEP ទៀតឡើយ តែយកមាសខ្មៅធ្វើជាសង្រ្គាមសម្លាប់គូប្រជែងក្នុងតំបន់ ដែលអ៊ីរ៉ង់ជាប្រទេសផ្ទាំងស៊ីបមុនគេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ