Bruxelles để ngỏ khả năng trả đũa nếu Bắc Kinh áp đặt luật an ninh Hồng Kông

Hình ảnh về Hội Nghị Thượng Đỉnh trực tuyến LIÊN HIỆP CHÂU ÂU-TRUNG QUỐC tại Bruxelles ngày 22/06/2020. REUTERS - YVES HERMAN

Thượng đỉnh giữa Liên Hiệp Châu Âu và Trung Quốc lần thứ 22 diễn ra ngày 22/06/2020 qua cầu truyền hình. Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen và chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel đối thoại với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và thủ tướng Lý Khắc Cường.

Trong cuộc đối thoại, Bruxelles và Bắc Kinh khẳng định mong muốn thu hẹp bất đồng. Tuy nhiên, sau cuộc họp hôm qua, hai bên vẫn tiếp tục đối đầu trong hàng loạt chủ đề lớn, từ các vấn đề kinh tế như quy chế bảo đảm cho hai bên tham gia vào thị trường đối tác, chống trợ giá, cho đến vấn đề nhân quyền. Tuy nhiên, tình hình Hồng Kông nổi bật lên như điểm đối đầu gay gắt nhất.

Thông tín viên Pierre Benazet tường trình từ Bruxelles:

« Trung Quốc đối với Liên Hiệp Châu Âu là một đối tác, là một thế lực cạnh tranh kinh tế và cũng vừa là một đối thủ mang tính hệ thống. Theo chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen, quan hệ trên ba phương diện giữa Liên Âu với Trung Quốc, kể từ nay đã trở thành nguyên tắc bất di bất dịch.

Bắc Kinh là đối thủ mang tính hệ thống đối với Bruxelles, Trung Quốc tham gia vào các hoạt động bóp méo thông tin trên mạng internet chống lại Liên Hiệp Châu Âu, Bắc Kinh cũng bị cáo buộc đã để cho đại dịch Covid-19 bùng phát. Tuy nhiên, đây không phải là vấn đề duy nhất. Nếu như Trung Quốc nhắc lại rằng việc chính quyền trung ương can thiệp vào Hồng Kông là để bảo đảm an ninh quốc gia, thì Liên Âu để ngỏ khả năng các hậu quả sẽ rất nghiêm trọng, nếu Bắc Kinh áp dụng luật an ninh với Hồng Kông.

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã bày tỏ hy vọng rằng, với Bắc Kinh, quan hệ đối tác với Liên Hiệp Châu Âu là quan trọng nhất. Tuy nhiên, về phần mình, Liên Hiệp Châu Âu cho rằng Trung Quốc đang quá chậm trễ trong việc thực hiện các cam kết mở cửa thị trường. 

Thương lượng về bảo hộ đầu tư song phương giữa Bắc Kinh và Bruxelles cũng đang dậm chân tại chỗ. Để chống lại các hoạt động trợ giá của nước ngoài (đặc biệt là của Trung Quốc), Liên Hiệp Châu Âu đã chuẩn bị một loạt các biện pháp để bảo vệ các công ty châu Âu, trong hoạt động cạnh tranh, trong các dự án đấu thầu công, trong việc mua lại các doanh nghiệp. Các nước châu Âu cũng muốn Trung Quốc thực thi các cam kết về khí hậu ».

Sau phiên họp thượng đỉnh Âu – Trung lần thứ 22, hôm nay 23/06, người phụ trách châu Âu của bộ Ngoại Giao Trung Quốc, ông Vương Lỗ Đồng (Wang Lutong), tuyên bố : « Luật an ninh quốc gia liên quan đến Hồng Kông là công việc nội bộ của Trung Quốc. Chúng tôi phản đối mọi can thiệp của nước ngoài vào chuyện này ».

Về phần mình, theo Reuters, lãnh đạo đặc khu hành chính Hồng Kông, bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga, khẳng định sẽ chỉ bổ nhiệm các thẩm phán, phụ trách xét xử các vụ án liên quan đến an ninh quốc gia trong tương lai, dựa trên đề nghị của cơ quan tư pháp. Lãnh đạo Hồng Kông cho biết cũng không loại trừ bổ nhiệm các thẩm phán người nước ngoài. Theo giới quan sát, lãnh đạo Hồng Kông đưa ra tuyên bố nói trên nhằm trấn an công luận, đang lo ngại trước việc đặc khu hành chính mất quyền độc lập về tư pháp, sau khi Bắc Kinh áp dụng luật an ninh quốc gia mới.