Bầu cử Quốc hội Tây Ban Nha : Các đảng truyền thống có thể thua đậm

Lãnh đạo phong trào Podemos Pablo Iglesias trong đợt vận động bầu cử Quốc hội Tây Ban Nha REUTERS /Heino Kalis

Hàng triệu cử tri Tây Ban Nha tham gia cuộc bầu cử Quốc hội hôm Chủ Nhật 20/12/2015. Kết quả cuộc bỏ phiếu sẽ được công bố vào lúc 20 giờ, giờ địa phương sau khi các phòng phiếu đóng cửa. Giới phân tích dự đoán là kết quả bầu cử Quốc hội Tây Ban Nha lần này sẽ rất sít sao.

Các đảng phái truyền thống, trong đó có đảng Xã hội (cánh tả) và nhất là đảng cầm quyền (cánh hữu) của Thủ tướng Mariano Rajoy có nguy cơ mất đa số, trước sự trỗi dậy của hai đảng mới là Podemos và Ciudadanos. Thông tín viên François Musseau tường trình từ Madrid :

Bốn đảng phái tham gia bầu cử Quốc hội Tây Ban Nha. Lần đầu tiên, hai đảng mới xuất hiện đều ở thế thượng phong. Đó là phong trào của những kẻ phẫn nộ Podemos (màu tím) và đảng cánh trung Ciudadanos (màu cam) có nhiểu triển vọng giành thắng lợi. Trong khi đó, các đảng phái truyền thống là đảng cầm quyền cánh hữu (PP) của Thủ tướng Mariano Rajoy (màu xanh dương) và đảng Xã hội cánh tả PSOE (màu đỏ) lại bị lép vế.

Qua lá phiếu, cử tri Tây Ban Nha sẽ cho biết là họ ủng hộ hay trừng phạt chính phủ cánh hữu. Sau 4 năm cầm quyền, cánh hữu đã giúp cho Tây Ban Nha phục hồi về mặt kinh tế, thế nhưng chính sách thắt lưng buộc bụng đã đẩy nhiều tầng lớp dân cư vào tình trạng thất nghiệp nghèo khó.

Thủ tướng Mariano Rajoy đứng trước ba đối thủ có tài hùng biện, nhưng đáng gờm nhất vẫn là ông Pablo Iglesias, Tổng thư ký phong trào Podemos và ông Albert Rivera, chủ tịch đảng cánh trung Ciudadanos. Thể thức bầu cử Quốc hội Tây Ban Nha chỉ có một vòng duy nhất, tạo thuận lợi cho các đảng phái truyền thống, hữu cũng như tả, nắm quyền từ nhiều năm qua. Cho tới nay, các đảng khác, tuy có đại biểu ở Quốc hội, nhưng chỉ giữ một vai trò nhỏ trong thế đối lập.

Thế nhưng, cục diện này có thể hoàn toàn thay đổi tối 20/12/2015. Các đảng phái truyền thống do bị mất lòng dân, có nguy cơ không giành đủ đa số và như vậy buộc phải liên minh để có thể cầm quyền. Kịch bản xấu hơn nữa là các đảng phái truyền thống mất hẳn đa số, trong khi các đảng mới thì lại giành thế vượt trội.

Hai đảng mới là Podemos và Ciudadanos trong đợt vận động tranh cử vẫn chưa liên minh với nhau, nhưng thăm dò ý kiến cử tri cho thấy là cả hai đảng này đều được dư luận ủng hộ, trong khi các đảng truyền thống bị suy yếu trầm trọng. Cho dù kết quả chưa ngã ngũ, nhưng một điều chắc chắn là các đảng mới đã tạo ra một lực lượng chính trị thứ ba, đủ để làm lung lay mô hình lưỡng cực truyền thống : tả hữu luân phiên nắm quyền.